Wit-Rusland

Inleiding

Situeringskaart

<googlemap scale="yes" zoom="6" type="terrain" lon="27.953387" lat="53.709808" version="0.9"> </googlemap>

Het land en de mensen

Bevolking en taal

Taal: Naast Belarussisch, spreekt men uiteraard Russisch.

Communicatie met de lokale mensen

De mensen zijn erg aardig, al zullen ze zelf niet snel naar je toe komen. Met ze praten is echter een probleem want er zijn bijna geen mensen die Engels spreken. Een enkeling spreekt wat Duits. Het is inderdaad belangrijk om wat Russisch te kunnen, veel wit-russen beginnen onmiddellijk een praatje met je als ze je met je fiets zien. Dat maakt het dan toch weer erg leuk en zo leer je het land en de mensen ook een beetje beter kennen.

Gastvrijheid

Wit-Russen zijn gastvrij en vriendelijk, het is alleen niet zo dat ze naar je toe komen en je uitnodigen, zoals dat in een land als Turkije wel veel gebeurd. Ga je echter naar ze toe en vraag je bijvoorbeeld om water dan zullen velen zich alle moeite getroosten om je te helpen. Met de hulp van een vertaler/gids is het beter genieten van de gastvrijheid. Bedoelingen komen door de vertaler beter over en zo leer je een stuk meer van het land. Men is overigens ook zeer geïnteresseerd in het leven in West-Europa, c.q. Nederland. Wij zijn wel meerdere keren uitgenodigd, dus het gebeurt dan toch af en toe wel. Het viel wel op dat de Witrussen heel graag willen weten hoe wij over hun land denken.

Veiligheid

Wij hebben tien dagen door Wit Rusland gefietst en ons werkelijk geen moment onveilig gevoeld. We hebben altijd wild gekampeerd, omdat er simpelweg geen campings zijn. Verschillende keren kampeerden we aan de oevers van meren of rivieren waar in de buurt vissers de hele nacht bezig waren, stelen of je lastig vallen leek niet eens bij ze op te komen. Uit voorzorg bleef er steeds iemand bij de fietsen als we bijvoorbeeld even wat gingen kopen in een supermarkt, maar we kregen steeds meer het idee dat dit nergens voor nodig was. In 2008 fietsen wij door het zuiden van Belarus met 4 personen, waarvan 1 gids/vertaler, van boerderij naar boerderij. 's Nachts verbleven we in de slaapkamer of woonkamer van een Belarussisch gezin. Ook wij hebben nooit een gevoel van onveiligheid ervaren.

Dat is het voordeel van een dictatuur! Veiligheid.

Geld

Wit-Russische roebel, niet te verwarren met de Russische roebel. Toen wij er waren was 100.000 roebel gelijk aan ca. 26 Euro. Ze hebben geen munten, je zit dus altijd met stapels papier in verschillende kleuren. Altijd goed sorteren! In juli 2016 is het muntstelsel herzien. 10.000 oude roebel = 1 nieuwe roebel (= 5 eurocent). Ze hebben nu wel munten.

Wisselen (euro’s, dollars)

Wij hebben geen contant geld gewisseld, omdat pinnen redelijk eenvoudig is. Maestro werkt niet bij alle banken, maar visa wel. Als je deze twee bij hebt kun je in vrijwel elk dorp pinnen. Pinautomaten zijn in steden vaak duidelijk aanwezig, maar kunnen ook binnenin een supermarkt zijn, of bij een bankgebouw dat niet in de hoofdstraat ligt, maar ergens in een straatje achteraf.

Betaalkaarten (Maestro -VISA – Mastercard)

Je kunt in elk wat groter dorp pinnen. Meestal met Visa. Bij Belarusia bank en nog een paar andere ook met Maestro.

Visum

Vanuit Belgie / Nederland

Wij hebben ons visum en de uitnodiging in Nederland geregeld. We deden dit bij Annabel trade and Travel.

Ging betrekkelijk eenvoudig: kwestie van formulieren invullen en opsturen en na ca. anderhalve week hadden wij ons visum. De uitnodiging werd ook door Annabel geregeld.

Ik weet niet wat de exacte prijs voor dit visum was, voor het visum van Rusland en Wit-Rusland samen betaalde ik 200,- euro p.p.

Visum kun je officieel alleen krijgen met een uitnodiging vanuit Belarus. Althans, dat was zo in 2008. Wij regelden dit via Global Cyclist.

Voor een privé-visum voor de duur van een maand was in 2010 slechts het adres nodig van iemand in Belarus. Via couchsurfing was dit makkelijk te regelen. Wel is het raadzaam dat iemand uit het land je helpt bij het registreren van het visum. Het visum kostte 60€. (Wilbert 2010)

Vanuit de buurlanden

Grensovergang voor fietsers: bijna niemand weet dit maar de enige plek om van uit Polen naar Wit-Rusland te komen met de fiets is in het Belavezskaja Pusca bij Bialowieza-Kivacyna. Deze grensovergang is alleen voor fietsers. Andere grensovergangen vanuit Polen laten alleen fietsen toe als deze vervoerd worden in een auto. Een uitnodiging is voor het verkrijgen van een visum sinds begin 2010 niet meer nodig. Aanmeldingsplicht/registratie binnen 3 dagen is sinds juni 2010 gewijzigd naar 5 (werk)dagen. Registreren is het meest eenvoudig door de eerste nacht in een wat duurder hotel met registratiebevoegdheid door te brengen, je bent dan in een keer klaar. Wij hebben dit niet gedaan en onszelf geregistreerd, maar dat heeft ons een halve dag gekost en veel invulwerk waarvoor we in vijf verschillende gebouwen moesten zijn. Ik spreek Russisch, maar ik zou niet weten hoe je dit moet doen als je de taal niet kent.

Je kunt natuurlijk ook vanuit het laatste station in Polen met de trein naar de eerste halte in Belarus reizen, bijv. Terespol - Brest. Gaat één keer per dag.

Speciale clausules

Toen wij Belarus binnenfietsen vanuit Litouwen was het verplicht een medische verzekering af te sluiten bij Belgosstrach, een verzekeringsmaatschappij van de regering. Deze kost slechts een paar euro. Bij het registreren van onze visa in Minsk moesten we de verzekeringspapieren tonen, en bleek dat we slechts een medische verzekering voor vijf dagen aan de grens hadden gekregen, waarna we een nieuwe medische verzekering moesten afsluiten om voor ons hele verblijf verzekerd te zijn. Controleer dus goed of bij de grens de verplichte medische verzekering voor de hele duur van je verblijf geldt: dit maakt de registratie van het visum eenvoudiger. (Wilbert 2010)

Communicatie

• Overal waar ik was in Belarus beschikte het postkantoor over een internet-ruimte met enkele PC's.
• Met mijn HTC had ik overal redelijk tot goed bereik.
• In Minsk kwamen sommige sms-berichten uit Nederland een paar dagen te laat aan.

Speciale bezienswaardigheden

Langs de Prypjat rivier is het landschap erg mooi.

Fietsen

Hoe er te komen

Apart transport voor de fiets

Wij zijn het land vanuit Rusland binnegekomen per fiets. De grenscontrole daar stelde niets voor, sterker nog, we konden gewoon doorfietsen, omdat Rusland en Wit Rusland min of meer open grenzen hebben. Bij de grens Wit Rusland - Polen was de controle zwaarder. We mochten de grens niet per fiets passeren. Eerst wilden de grenswachters ons domweg terug sturen, maar dom kijken en vriendelijk lachen zorgde ervoor dat hij een busje aanhield waar onze fietsen ingeladen werden en waarin we de grens konden passeren.

Regel een fietsvakantie met gids/vertaler, die u komt afhalen aan de Poolse kant van de grens. Wij ondervonden geen enkel probleem, omdat Dima, onze vertaler/reisbegeleider de juiste papieren bij zich had en zelfs grapjes met de grenswachten maakte.

Lokaal vervoer

Fiets op trein

Met de elektrietska (stoptrein) mag de fiets altijd mee, gewoon in het gangetje tussen twee deuren zetten. Met de sneltreinen mag dit alleen als je de fiets kunt inpakken. Als je dat niet kunt moet je de fiets via de bagage-afdeling naar de plek van bestemming laten sturen, de fiets wordt dan met een goederentrein vervoerd en je kunt hem dan op de plaats van bestemming weer ophalen bij de bagage-afdeling.

Hans Metz (2017): bij de sneltreinen doen ze inderdaad altijd een beetje moeilijk bij het instappen. Ik blijf vriendelijk kijken, versta zogenaamd niets, draai m'n stuur een kwartslag en haal de trappers eraf. Vervolgens gooi ik alvast een tas naar binnen. Altijd gelukt. Achterin elke wagon is een informele rookruimte, prima plek voor de fiets. (Dit geldt ook voor Oekraïne en Rusland).

Fietsroutes

Bestaande fietsroutes

Global Cyclist biedt een individueel verzorgde tocht door Wit-Rusland (Belarus) in combinatie met Polen. Nadruk ligt op bezoek van Nationale Parken. Kijk op volgende link: http://www.globalcyclist.nl/bestemmingen/item/polen-en-belarus-het-mazurische-merengebied-en-de-nationale-parken-bialowieza-en-biebrza?category_id=94

Leuke trajecten

Vooral het gebied rond de Prypjat rivier in het zuiden is erg mooi.

Ben ik het ook mee eens. Dit gebied wordt georganiseerd aangeboden via Global Cyclist.

In het Vitebsk Oblast bestaat 80% van het gebied uit bos, moeras en andere wildernis. Ook zeer indrukwekkend.

Wegen en verkeer

Staat van de wegen

De wegen waren veel beter dan we hadden gedacht. De doorgaande wegen zijn vrijwel altijd in goede staat. Alleen in het uiterste zuidwesten hadden we af en toe een slecht onderhouden klinkerweg.

Straten in dorpjes zijn vaak onverhard en veranderen tijdens en na regenbuien in modderpoelen.

Dichtheid van het wegennet

Er zijn veel wegen in het land, voor elke route die je wilt fietsen is ook wel een alternatief aanwezig.

Verkeersdrukte / gevaar

Je fietst vaak op wegen waar auto's met hoge snelheden langs je razen. Automobilisten gaan echter goed aan de kant en toeteren vaak ten teken dat ze achter je rijden.

Vooral de wegen in midden Wit-Rusland waren soms erg rustig met ca. 1 auto per half uur.

Aanwezigheid (vrijliggende) fietspaden

In steden kwamen we soms iets tegen wat een fietspad zou kunnen zijn, maar meestal werd het in ieder geval ook gebruikt als voetpad. Eigenlijk mag je overal fietsen, van de stoep tot op de snelweg.

We zijn één keer een fietspad tegengekomen buiten de bebouwde kom, maar dat was overgroeid :-)

Bewegwijzering

De dorpen en steden worden altijd aangegeven in het cyrillisch, daarom belangrijk om dit even te leren!

De bewegwijzering was goed, wij zijn op de gewone doorgaande wegen nooit verdwaald. Kleine dorpjes die van de doorgaande wegen afliggen worden alleen bij de afslag aangegeven.

Het komt regelmatig voor dat steden en dorpen een rondweg hebben. Als je dat even niet door hebt rij je soms onbedoeld om een stad of dopr heen, terwijl je er eigenlijk doorheen had gewild.

Beste fietsperiode

Wij fietsten vrijwel continue over het platteland, door agrarisch gebied. In de 11 dagen dat wij in Wit-Rusland waren hebben we niets gezien wat echt op toerisme leek. Toen we bij de Wit-Russisch - Poolse grens aankwamen zagen we een Nederlandse auto met caravan. De enige mensen waarvan zeker zijn dat het toeristen waren. Tijdens de rest van ons verblijf hebben we misschien 10 auto's gezien die nummerborden hadden uit een EU-land.

Onderdelen en reparatie

Reserveonderdelen

Vrijwel elk(e) dorp of stad heeft een flinke markt waar vaak ook wel een kraam is met wat fietsonderdelen, maar verwacht er niet teveel van! In Kobryn heb ik een mountainbike buitenband 26 inch voor 3 euro kunnen inkopen. Kwaliteit zelfs nog heel redelijk. Andere onderdelen zeer sporadisch kunnen vinden. Kwaliteit matig tot slecht. Neem daarom reserve fietsonderdelen mee bij twijfel over een onderdeel op je fiets.

Fietsenmakers

Hebben we niet nodig gehad. Ik vermoed dat er op de grote steden na geen echte fietsenmakers zijn.

Leven

Overnachten

Campings – wildkamperen – natuurcampings

Campings hebben we in heel het land niet gezien. Wij hebben altijd wild gekampeerd. Dat beviel erg goed. Kampeerplekken vinden was makkelijk en het komt niet bij de mensen op om je lastig te vallen. Het was vaak mogelijk om te kamperen aan de oevers van prachtige meren en rivieren.

Wildkamperen mag overal behalve in de Nationale Parken. Wij hebben daar tijdens de maand dat we er rond gefietst hebben nooit een probleem mee gehad. Soms is het moeilijk een plek te vinden vanwege moeras. Voor het geval je je na een tijdlang wildkamperen verheugt op een douche is dat wel belangrijk om te weten dat de weinige hotels in de kleinere stadjes (noord-oosten bv.) vaak nog van het oude stempel zijn en geen douche hebben.

Particulieren

Slapen bij particulieren is altijd al mijn favoriet. Ook in Belarus is dit mogelijk. Vooraf wel reserveren.

Verspreid over het land heb je zogenaamde 'agro-ucadbi'; slapen bij de boer. Vraag er naar want ze zijn niet aangegeven door middel van borden o.i.d.

Eten en drinken

Kookbrandstof

Wij hebben onze voorraad benzine één keer aan moeten voelen. Het eerste beste tankstaion was bereid ons brandstofflesje van 0,6 liter gratis te vullen.

Markten

In elke stad is een grotere markt te vinden, waar zeer uiteenlopende artikelen te koop zijn. De markt is vaak een ommuurd terrein, soms ook overdekt. Op deze markten zijn makkelijk verschillende soorten groente en fruit te vinden, buiten markten om is dat vaak lastig.

Supermarkten

In elke klein dorpje vind je wel een supermarktje. Macaroni en spaghetti zijn daar altijd te krijgen evenals bijbehorende saus. Brood en (vruchten)yoghurt. Voor de rest hebben de supermarkten vaak meer alcoholische dranken dan etenswaren. Voor groenten en bijvoorbeeld westers beleg moet je niet in deze kleine supermarkten zijn. Groenten vind je op de markt en westers beleg zoals pasta in betere supermarkten in de grotere steden.

Kraampjes op straat

Kraampjes op straat zie je niet zo veel. Soms verkoopt men langs de drukkere wegen paddenstoelen en wat fruit. Er zijn wel veel kiosken (niet in kleine dorpjes) waar je marsen, snickers, twix e.d. kan kopen, dit krachtvoer ontbreekt meestal in de supermarkten.

Drinkbaar water

Wij haalden ons water altijd uit waterputten of pompen en dit was altijd erg goed drinkbaar, we hebben nooit maagklachten gehad na het drinken van dit water. Soms hangt er in de waterputten geen emmer, als dat het geval is heeft men die in de dichtsbijzijnde woning.

Informatiebronnen

Reisverslagen

'Fietstocht Belarus', reisverslag uit 2009, 39 blz. A5-formaat. prijs €2,- + €1,50 verzendkosten, rekening NL42 TRIO 0390111554 van Hans Metz, Haarlem

Nuttige links

http://www.fietsvakantielinks.nl/Landen/Fietsvakantie%20Belarus%20Wit%20Rusland.html Veel links met fietsvakantieinfo wit Rusland (Belarus), o.a. landeninfo, routes, kaarten, gidsen, GPS, overnachtingen, vervoer, organisaties, etc. www.landenkompas.nl/wit-rusland - Belangrijke en nuttige reisinformatie

Tips

In Belarus heerst nog een aardige bureaucratie. U wordt geacht zich bij de 'vreemdelingen politie' te melden, een uitvloeisel van de vroegere KGB. Binnen 48 uur nadat u de grens bent overgegaan, dient u zich te melden. Het proces kan aardig wat uurtjes in beslag nemen, zeker als u dit proces zonder kennis van de Russische taal zelfstandig probeert af te ronden. Al met al vind ik Belarus een land wat je pas leert kennen, door gebruik te maken van een gids/vertaler. Alleen erop uit bij kennis van de Russische taal, anders in groepsverband. (Deze regels zijn in 2010 versoepeld: melden bij de 'vreemdelingenpolitie' moet binnen vijf dagen na binnenkomst van het land)
Hans Metz: ik heb in 2009 en 2014 een maand in Belarus rondgefietst, me nergens aangemeld en geen problemen gehad. Ook kwam ik regelmatig iemand tegen die Engels sprak!