Kookgerief: pannen en brander
Pannenset[bewerken]
Pannen zijn er in diverse materialen. Je hebt RVS, Aluminium, hard geanodiseerd aluminium, titanium en pannen met de alom bekende Tefal anti-aanbaklaag. Elk materiaal heeft zijn eigen voor en nadelen.
RVS: Degelijk, geleid warmte als een trein maar is ook zwaar en het eten kan hier wat makkelijker in aanbakken dan in andere pannetjes. Het is ook goedkoop.
Aluminium: Goedkoop, geleidt heel goed warmte en is alweer wat lichter dan RVS, toch bakken deze pannetjes ook nog redelijk snel aan. Vroeger was er een enorme discussie over het alu schraapsel dat sommige pannetjes zouden achterlaten.
Hard geanodiseerd aluminium: Gewoon aluminium en net zo licht, de coating is echter sterker en daardoor hebben deze pannetjes een redelijke anti aanbaklaag. Voordeel is dat je er met bestek in kunt eten en je het schoon kan maken met een schuursponsje zonder dat je bang hoeft te zijn dat je het pannetje vernielt.
Titanium: Titanium is licht en onverwoestbaar. Het geleid de warmte minder goed dan RVS en aluminium ook is het aanzienlijk duurder. Over de aanbank eigenschapen kan ik helaas niet veel nuttigs zeggen.
Tefal: Dit zijn vrijwel altijd aluminium pannen, voorzien van een laag PTFE. De pannetjes geleiden de warmte goed. Nadeel is dat je er niet met metalen bestek uit kan eten en je voorzichtig moet zijn met het schoonmaken ervan. De pannetjes zijn over het algemeen een beetje zwaarder dan aluminium en hard geanodiseerd aluminium. Er zijn ook andere anti-aanbaklagen, maar PTFE is i.h.a. de beste.
Brander[bewerken]
Er zijn grofweg drie soorten branders met elk hun eigenschappen en daardoor verschillende gebruikersgroepen. Voor de verkrijgbaarheid van brandstoffen kijk je in de landeninfo. Een lijst met namen van brandstoffen inveel talen vind je hier: http://fuel.papo-art.com Dit is ook interessant als je in Europa blijft!
Spiritusbrander: Dit is het eenvoudigste type brander. Voordelen zijn het geringe gewicht, de simpele constructie waardoor er vrijwel niets kapot kan gaan, het totaal ontbreken van geruis en het eenvoudige gebruiksgemak. Nadelen zijn de soms beperkte verkrijgbaarheid van de brandstof, het relatief geringe vermogen van de brander waardoor het langer duurt voordat een grote hoeveelheid kookt en bakken minder goed gaat en het ongeveer dubbele volume en gewicht van de brandstof per vrijkomende warmte-eenheid. Spiritusbranders verschillen onderling qua eigenschappen niet heel veel. Wel is er veel winst te behalen met een goed windscherm, wat overigens ook voor andere brandertypen geldt. Door de eigenschappen zijn spiritusbranders met name geschikt voor solofietsers die niet uitgebreid koken. Maar ook met een spiritusbrander is het met geduld en goed gebruik van hulpmiddelen mogelijk om een volledige maaltijd voor 2 of meer personen te kokkerellen. Een aandachtspunt is wel de verkrijgbaarheid van brandalcohol tijdens de vakantie, of de reiziger(s) moet(en) voldoende meenemen voor hun trip.
Benzine- en mulitifuelbranders: Dit zijn de meest gecompliceerde branders waarvan je zeker de gebruiksaanwijzing moet lezen voordat je er mee aan de slag gaat. Voordelen zijn hun flinke vermogen waardoor je goed en snel kunt koken, ook voor meerdere personen en de grotere warmte-inhoud van de brandstof waardoor je met één fles brandstof een hele tijd vooruit kunt met 2 personen. Nadelen zijn het hogere gewicht, het feit dat het tijd kost om deze branders op te starten, de soms matige regelbaarheid en soms optredende verstoppingen waar je zelf iets aan kunt doen maar wat je wel moet oefenen, ook zitten er aan deze branders onderdelen die stuk kunnen zoals rubber afdichtingen en het pompje. Met een erbij verkrijgbaar onderhoudssetje ben je tamelijk zeker dat je verder kunt als er eens iets mis is. Ook zijn deze branders groter van afmetingen. Door hun eigenschappen zijn deze branders met name bedoeld voor mensen die uitgebreider willen koken of in gebieden reizen waar de verkrijgbaarheid van gas lastiger is dan die van benzine of andere brandstoffen. Er zijn verschillende typen branders die verschillende brandstoffen aan kunnen. Benzine kunnen ze allemaal aan en in oplopende mate van geschiktheid kunnen ze verder (vliegtuig)kerosine, petroleum en diesel aan. De laatstgenoemde brandstoffen hebben als toenemend nadeel dat ze meer lawaai maken, er meer roet vrijkomt en dat de brander lastiger opstart, met name in koudere omstandigheden. Wasbenzine en Coleman Fuel hebben de voorkeur boven autobenzine vanwege de mindere giftigheid, minder geuroverlast en betere brandeigenschappen. De in Nederland verkrijgbare wasbenzine verschilt nauwelijks van de wereldwijd verkrijgbare Coleman Fuel maar kost veel minder. De in het buitenland verkrijgbare wasbenzines hebben soms minder ideale eigenschappen voor een brander maar zijn meestal wel te verziezen boven autobenzine.
Gasbrander: Gasbranders zitten qua veel eigenschappen tussen benzine- en spiritusbranders in. Voordelen zijn de in veel landen probleemloze verkrijgbaarheid van brandstof, de probleemloze werking van de brander en het feit dat je de brander direct kunt aansteken. Nadelen zijn dat er bij onoplettende montage van de flesjes gas kan vrijkomen, dat de types waar de brander bovenop de fles zit hoog zijn waardoor een wankel geheel onstaat wat niet altijd veilig is, de hoge literprijs van de brandstof die bij een langere reis mee gaat wegen en de zwakkere werking (of totale uitval) bij kou. Er zijn veel verschillende gasbranders. Waar je op moet letten is welk type gasblik erbij hoort. Je hebt priktankjes die in Europa redelijk gangbaar zijn maar niet helemaal ongevaarlijk. De ventieltankjes zijn veel veiliger, maar er zijn helaas twee standaarden: het internationale schroefventiel systeem (Lindall valve), en het eigen Franse klik systeem van Camping Gaz dat je buiten Frankrijk en Nederland niet veel zult zien. In Frankrijk zelf is helaas nauwelijks iets anders dan Camping Gaz te krijgen, en Frankrijk is wel een belangrijk land voor de fietskampeerder. Er zijn adapters te koop (ook om prikblikjes te gebruiken). Een overweging die je zelf maakt is de mate van lichtgewichtheid: de allerlichtste en eenvoudigste brandertjes zijn niet degenen waar de pannen het meest stabiel op staan. Door hun eigenschappen zijn gasbranders meest gekozen door fietsers die door een land reizen waar gasblikjes verkrijgbaar zijn en niet uitgebreid willen koken of niet elke dag.
Daarnaast heb je nog combibranders. Deze branders werken niet alleen op benzine maar je kunt er ook een gasblikje aan monteren. Het voordeel is de grotere kans dat je brandstof kunt krijgen. Je hebt echter niet tegelijk alle voordelen van beide soorten branders.
Branders in het Vliegtuig[bewerken]
Een soms heikel onderwerp. Bij het reizen per vliegtuig mag je absoluut geen flesje gas of andere brandstof meenemen en dit wordt er met grote kans bij de röntgencontrole uitgepikt. Bij gas maar je dus na aankomst eerst een winkel zoeken. Bij benzine wilje echter wel graag de fles mee want die is niet zo goed verkrijgbaar. Maak de fles daarom erg goed schoon zodat hij niet meer naar brandstof ruikt. Doe de fles bij de ruimbagage. Sommigen maken de rode fles blauw en doen er wat water in om te kunnen demeonstreren dat het een waterfles is. Ook zijn er verhalen van mensen wier brander is afgemomen omdat je een brander niet mee zou mogen nemen. Dit komt echter niet vaak voor. Je zou het kunnen voorkomen door de brander te demonteren zodat alleen een hooopje metalen onderdelen rest.
