Kleding

Welke kleding is handig op een meerdaagse fietstocht?

Fietsbroek

Op de fiets zit je een langere tijd achter elkaar, en je zit niet stil. Dit zorgt ervoor dat niet elke broek even geschikt is om mee te fietsen. Hieronder staan wat suggesties om rekening mee te houden.

Zeem: Veel mensen vinden het op de langere duur het prettigst fietsen op een wat harder zadel zonder gel. Dit omdat gel op plekken gedrukt wordt waar het niet thuis hoort. Een kussentje is echter wel zo prettig. Vandaar dat een goede zeem in een fietsbroek erg prettig is. Werd tot laat in de vorige eeuw nog een lap vlees gebruikt, tegenwoordig zijn er zemen van luchtig kunststof. Hierdoor wordt het niet te broeierig, maar droogt het wel snel.

Onderbroek met zeem: Er zijn fietsonderbroeken op de markt, welke je onder iedere broek kunt aantrekken. Dit brengt het voordeel met zich mee dat je de kleding erboven kunt aanpassen aan het weer of de cultuur van het land waarin je fietst. Meestal zijn deze gemaakt van polyester.

Korte fietsbroek: De zeem in de fietsbroeken zijn van beduidend betere kwaliteit dan die in de fietsonderbroeken. Veel fietsbroeken zijn van een kunststof als Lycra gemaakt om zonder te knellen toch goed aan te sluiten op het lichaam, en om zonder te hinderen mee te bewegen. Deze zijn er in varianten met meer of minder panelen (lappen stof). Hoe meer panelen, des te beter is i.h.a. de pasvorm en des te hoger is de prijs. Ze zijn er ietsje langer en ook ietsje korter. De kortere varianten kunnen natuurlijk ook uitstekend gedragen worden onder andere broeken, i.p.v. een onderbroek met zeem. Het voordeel hiervan is dat je de fietsbroek ook los kunt dragen als enige broek, en dat de zeem ook van hogere kwaliteit is. De naden van de broeken zijn ook van belang. Gewone naden kunnen gaan schuren. Beter is om een broek te gebruiken met platte naden. Naden zijn stevig. Er zijn ook broeken zonder naden (gelijmd), maar van deze laten de naden nog relatief snel los.

Lange broek:Je kan een lange fietsbroek met zeem gebruiken of een lange zonder zeem (bv hardloopbroek) die je dan over je korte broek met zeem kan doen. Onderweg kan je dan makkelijk even je lange broek uittrekken als het wat warmer wordt.

Bretels:

Lagensysteem

Als je een gehele dag onderweg bent, is het vaak lastig om niet te wisselen van kleding. Afhankelijk van de temperatuur, je inspanning, de wind, de luchtvochtigheid, etc. wisselt toch het gevoel van comfort. Denk aan een rustpauze in de wind boven op een helling, die je zojuist op bent gefietst. Gelukkig bestaat er naast de gebruikelijke (sport)kleding ook kleding die wat meer op meerdaagse fietstochten gericht is. Hierbij kleedt de Wereld- en/of Vakantiefietser zich vaak in laagjes. In de volgende omstandigheden is vaak het volgende systeem aan te bevelen:

Heet klimaat: In een heet klimaat verlies je veel vocht door transpiratie. Normaliter geen probleem, maar de rijwind koelt je wel af. Als het zodanig heet is dat je de afkoeling niet merkt, kun je juist prima af met een katoenen T-shirt. Deze neemt veel transpiratie op. Doordat het shirt nat wordt, koel je sneller af, waardoor je weer minder transpireert en dus minder vocht verliest. Het shirt is dan wel klam, wat onprettig kan zijn. Er zijn ook kunststof shirts die transpiratie direct afvoert. Deze bestaan zowel in een ondergoed-pasvorm, maar juist ook in een normaal T-shirt pasvorm. Dit laatste is natuurlijk erg prettig voor op de fiets, zeker als je in een land fietst waar vanwege de cultuur een wat meer verhullende klederdracht gewenst is. Wat ook wordt gedaan, is een vochtopnemend katoenen T-shirt i.c.m. een UV-werende kunststof blouse. Een andere heel plezierig materiaal voor een onderste laag is merinowol. Anders dan gewone wol kriebelt merinowol niet. Het heeft prima vochtregulerende eigenschappen, wordt niet snel nat van transpiratie en als het uiteindelijk toch nat wordt voelt het nog steeds warm aan, dit in tegenstelling tot nat geworden katoen. Twee andere voordelen zijn: merinowol neemt niet snel een lichaamsgeur aan; je kunt het vaak zonder problemen meerdere dagen achter elkaar dragen. En het ziet er niet uit als sportkleding, maar als een gewoon t-shirt, waarin je bijvoorbeeld naar een restaurantje kunt gaan. Als het 's avonds killer wordt, is merinowol veel warmer dan katoen. Enige nadeel: het is niet goedkoop!

Vergeet ook het hoofd niet in de hete omstandigheden: er bestaan allerlei petten en hoeden van sneldrogend materiaal, met een UV-factor van >50 (Australische standaard). Hierdoor is de kans op een zonnesteek een stuk kleiner.

Vrieskoud klimaat: Voor de liefhebbers van echte kou (onder 0ºC) is het zaak goed ventilerende kledij te dragen, die vrijwel geen vocht opneemt (kunststof dus). Dus geen regenkleding om je te beschermen tegen de wind, maar liever een klassiek katoenen windjack. Als de temperatuur ver onder nul zakt, kun je het beste je niet te erg inspannen: transpiratievocht gaat dan in de kleding zitten en koelt af, waarna het je alleen maar nog meer afkoelt. Houdt er rekening mee dat de temperatuur binnenin de kleding 37ºC is, maar buiten onder nul. Ergens daar tussenin zit het vriespunt waar het vocht zich zal verzamelen op de langere duur. Als je in hotels verblijft is het niet zo kritisch, maar zorg dan wel voor voldoende droge (schone?) kledij om te wisselen gedurende de dag. Een goede website met veel info voor de koude klimatenfietser, is icebike.org http://www.icebike.org/

Gematigd klimaat: Voor de meesten van ons, kunnen de omstandigheden erg verschillen gedurende de dag. Hierdoor zal er wat vaker gewisseld worden gedurende dezelfde dag. 's Ochtends kan het nog wat frisser zijn, bergop wordt het warm, bovenop de helling koel je af, naar beneden toe is het KOUD, en tegen de wind in is het fris en warm tegelijk. Hoe nu het beste hiertegen te kleden?

Juist hiervoor is het lagensysteem "bedacht". Je kleedt je als een ui in verschillende lagen, waarbij elke laag een andere functie heeft. Je kunt dan wisselen naar gelang de omstandigheden. Voor een helling zorg je er bijvoorbeeld voor dat je niet te warm bent gekleed. Als je afdaalt zorg je ervoor dat je niet te fris bent gekleed.

Onderlaag

De eerste laag direct op de huid dient om het lichaam droog te houden van transpiratie. Het vocht moet afgevoerd worden. Tegenwoordig gaat dat perfect met de moderne polyesters en polypropylenen, en in mindere mate met de moderne wolfabrikaten. De kunststoffen houden minder dan 1% van hun eigen gewicht vast aan vocht, waardoor drogen ook in een mum van tijd gebeurd is. Wol houdt ruim 10% van het eigen gewicht vast aan vocht, maar voelt i.t.t. kunststof ook nog comfortabel (droog, warm) aan als het ietwat vochtig is. Wol droogt daarentegen weer een stuk trager. Qua geurtjes is wol de absolute kampioen: je kunt een week lang een modern wollen shirt dragen, zonder dat het gaat ruiken. Aan de kunststoffen wordt wel een speciale anti-geurbehandeling gegeven, welke er door verkeerd wassen eenvoudig weer uit te wassen is (volg het wasvoorschrift dus). Echter is deze behandeling slechts afdoende voor enkele dagen zonder geuren.

De eerste laag is er in varianten met korte mouw, lange mouw, heel dun, dun, gemiddelde dikte, dik, heel dik, met rits, zonder rits, met col, zonder col, etc. Afhankelijk van de omstandigheden kan het geen kwaad om er minstens 1 te hebben met korte mouw zonder rits in een dunne kwaliteit, en 1 gemiddelde dikte lange mouw met ritsje. Polyester en polypropyleen zijn geschikter voor kampeertrektochten en langere reizen met veel wassen. Ook in een heet klimaat kun je de kunststof kledij van deze onderlaag zeer goed gebruiken. Wol is geschikter voor de kortere tochten, tochten van hotel naar hotel, en voor langere tijd zonder wassen (denk aan bijv. de Tibetaanse hoogvlakte).

Voor de dames is er speciale sport-onderkleding. Hierbij moet je goed opletten op de mate van ondersteuning, en de pasvorm. Het materiaal hiervan is vaak comfortabel polyester, i.c.m. een vleugje elasthan voor de stretch. Merken die dit voeren zijn o.a. Champion, Patagonia, Odlo.

Windlaag

Als het warm is, heb je genoeg aan de onderlaag. Wordt het frisser, dan is het op de fiets zaak om je te beschermen tegen de (rij)wind. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden.

Windjack : Het aloude nylon windjack is superlicht, en beschermt goed tegen de wind. Er zijn ook versies met afritsbare mouwen, waardoor je een winddichte bodywarmer overhoudt. Erg handig voor lange afdalingen in de zomer.

Windstopper : Vanuit de bergsport is er een twintigtal jaren terug een wat dikker materiaal op de markt gekomen tegen de wind. Deze heeft een fleecelaagje (geborsteld, zacht polyester) aan de buitenkant. Deze jacks zijn wat zwaarder, warmer, en wat allrounder inzetbaar dan de pure windjacks. Het materiaal wordt door verschillende fabrikanten geproduceerd, en door verschillende kledingfabrikanten gebruikt. Hierin geldt: alle waar naar zijn geld. Indien je veel transpireert, kan het goedkoper zijn om in één keer een duurdere variant aan te schaffen en daarmee tevreden te zijn, dan om eerst een goedkopere aan te schaffen waarmee je niet tevreden bent: dan moet je alsnog de duurdere aanschaffen... Van dit materiaal zijn ook weer varianten met afritsbare mouwen.

Softshell : Een relatief nieuw materiaal is de softshell. Dit is i.h.a. een waterafstotend (niet waterdicht), windafstotend, zeer goed ademend materiaal; uitzondering hierop is de merknaam Gore-Tex Softshell, wat gewoon regenkleding is. Een softshell is nooit waterdicht, en laat minder warmte door naar buiten naarmate het winddichter wordt. Voor de zweters onder ons is dit mogelijk dé oplossing t.o.v. de windstoppers.

Regen!

Ondanks de uitgekiende vakantie kan de Erwin Krol van je vakantieland het ook weleens bij het verkeerde eind hebben. Heel de vakantie in duigen? Zeker niet!

Van zijn/haar schooltijd kent iedereen wel de benauwde PVC-regenkleding met de afbladderende coating waardoor je ofwel nat werd van de regen, ofwel van het zweet. Maar als je wat verder kijkt, kom je tegenwoordig erg vaak de term "waterdicht én ademend" tegen. Deze term betekent dat het materiaal geheel waterdicht is, maar ook transpiratiedamp naar buiten toe doorlaat. Hoe meer je hiervoor betaalt, des te meer dit ook echt werkt. Afhankelijk van hoeveel je transpireert, betaal je ook meer om ook van binnenuit droog te blijven. Een jack van < € 100 kan afdoende zijn als je erg weinig transpireert, voor sommige anderen is Gore-Tex niet afdoende en die kunnen dan hun heil zoeken bij bijv. het eVent-materiaal.

Let er bij een jack op dat de achterkant lang genoeg is voor op de fiets. En mocht je in harde wind gaan fietsen, dan kun je er nog op letten dat het jack niet te wijd is. Er zijn ook speciale jacks voor op de racefiets van eVent-materiaal, wat bij harde wind juist ook prettiger aansluit.

De fietsponcho is ook een mogelijkheid: licht, luchtig, goedkoop, maar vangt ook (veel) meer wind

De benen hebben i.h.a. minder ademing nodig. Hierdoor kun je geld besparen door een goedkopere en lichtere broek aan te schaffen. Bij warm nat weer kun je er zelfs voor kiezen om de benen onbedekt te laten (bij een korte bui): de fietsbroek droogt toch wel snel, en het is ook een stuk luchtiger dan welke regenbroek dan ook!

Voor de voeten bestaan er ook waterdichte sokken. Bijv. Sealskinz maakt deze van het Porelle-membraan. Dit kan gecombineerd worden met (fiets)sandalen voor een luchtige maar waterdichte combinatie. Ook voor nat gras op de kampplek is dit vaak een fijne combi.

Onderhoud ademende regenkleding

Wassen met een wasmiddel (Grangers, NikWax). Goed opletten, want deze merken maken velerlei middeltjes. Wel de juiste kiezen. En de voorschriften goed volgen op de verpakking. Daarna goed uitspoelen dat alle zeepresten echt weg zijn. Als laatste doe je impregneren, waarvoor Grangers en NikWax ook middelen hebben. Spuitmiddelen zijn handiger om het alleen op de buitenkant te impregneren. Er zijn ook varianten om 'm in de wasmachine te kunnen impregneren, maar dan impregneer je eigenlijk ook de binnenkant.

Op de jas/broek staat of 'ie ook in de droger mag (evt. lage temperatuur) of onder het strijkijzer. Dat verschilt per gebruikte buitenstof. Dus niet van: "m'n eVent-jas gaat in de droger, dus de broek ook"! Evt. hangend laten drogen. Als je 'm liggend laat drogen, kunnen er strepen ontstaan omdat de impregnatie niet gelijkmatig verdeeld is.

Pauze/Kamp

Als je stil staat voor een goede pauze of om je kamp te maken, kun je wel wat extra warmte gebruiken. Hiervoor worden zowel de welbekende fleecetruien/-jacks gebruikt, alsmede wollen truien. Met fleece moet je oppassen bij een kampvuur: een gaatje in je nieuwe > € 100-fleece is zo gepiept. Een wollen trui heeft hier veel minder last van, want die zal eerder wat smeulen.

Een andere warme, winddichte, en meer geld kostende mogelijkheid, is een (dun) donsjack. Denk hierbij aan een jack/trui van zo'n 300-350 gram: lekker warm, winddicht, superlicht, en ook erg klein weg te proppen voor in de tas.

Schoenen

Voor fietsschoenen zie de pagina Pedalen en schoenen.

Bekende Merken

• Agu
• Ajungilak
• Arc'teryx
• Bergans
• Berghaus
• Birdland
• Champion
• Craft
• Eider
• Fjällräven
• Gonso
• Gore Bike Wear
• Haglöfs
• Helly Hansen
• Icebreaker
• Jack Wolfskin
• Klattermüsen
• Lowe Alpine
• Mammut
• Marmot
• Millet
• Odlo
• Patagonia
• Peak Performance
• PEARL iZUMi
• PH Design
• Rab
• Recyclingwear
• Regatta
• Sealskinz
• Shimano
• Tatteljee
• The North Face
• Vaude
• Valandré