Italië

Inleiding

Situeringskaart

<googlemap scale="yes" zoom="5" type="terrain" lon="12.084961" lat="42.195969" version="0.9"> </googlemap>

Fietsen in Italië

Wie niet te ver van huis wil fietsen in mooie landschappen en ook wat cultuur en kust niet versmaadt, vindt dit alles in Italië. Op korte afstand van elkaar vind je bergen, zee en mooie steden. Als je de grote wegen vermijdt is het Italiaanse verkeer best te doen. De kunststeden met pleinen, marmeren gebouwen, mooie kerken en typsich Italiaanse sfeer zijn op zich allemaal de moeite waard. Ook het avondleven kan heel goed meevallen; er is een groot aanbod aan concerten of evenementen.

Het land en de mensen 

Bevolking en taal

Communicatie met de lokale mensen

• De mensen zijn over het algemeen heel vriendelijk, maar maken zelf minder vlug contact dan in derdewereldlanden. Toch zijn ze heel hulpvaardig. Italiaans spreken is uiteraard een voordeel, maar ook met Spaans kun je je al wat behelpen.
• In Zuid Italie spreken de mensen nauwelijks engels. Communicatie gaat dus erg moeizaam wanneer jezelf geen Italiaans spreekt. Dat is jammer want de mensen tonen wel veel intresse in je. Vakantiefietsers zie je daar namelijk niet veel.
• In Zuid-Tirol spreekt de meerderheid naast Italiaans ook Duits.

 

Veiligheid

• In hotels altijd je fiets op de kamer of veilig laten opbergen. In de jeugdherbergen, indien geen berging beschikbaar, goed op slot zetten en je zadel eraf halen.
• In grote steden je geld en dure spullen in bewaring geven bij de hotelreceptie.
• Je hoeft je in Italië een stuk minder zorgen te maken dat je fiets gestolen wordt dan in Nederland. Marten Gerritsen hierover: "Ik heb ooit geprobeerd in Italië een fietsslot te kopen (is al weer even geleden) maar daar was kennelijk geen vraag naar.
• In Zuid-Italië waren agressieve zwerfhonden een probleem maar anno 2014 schijnt dit te zijn opgelost. Wel kan je op sommige lokale wegen last hebben van honden die hun erf verdedigen.

Geld

Munteenheid

• Munteenheid is de euro.

Betaalkaarten (Maestro -VISA – Mastercard)

• In de grote plaatsen vind je geldautomaten, de betere hotels en restaurants aanvaarden betaalkaarten.

Visum

Vanuit Belgie/Nederland

• Een visum is niet nodig

 

 

Speciale clausules

Communicatie

Internet

In Zuid Italie is het lastig om een internetmogelijkheid te vinden. In de grote plaatsen heb je meestal wel een interpoint.

Telefoon, GSM

Post, poste restante

Fotoverzameling 

Speciale bezienswaardigheden

Fietsen

Hoe er te geraken

Per vliegtuig

• Er is een groot aantal vluchten naar verschillende plaatsen in Italië. Het meenemen van de fiets is per maatschappij verschillend. Altijd verstandig om bij het boeken naar de voorwaarden te informeren.

Per boot

• Italië is per boot te bereiken vanuit Spanje, Frankrijk, Turkije, Griekenland, Kroatië, Albanië, Servië en Montenegro, Tunesië en Malta. Op http://www.cemar.it/ferries/1_ferries.html en http://www.seabridges.com is informatie over verscheidene bootverbindingen aan te treffen.

Per bus

• De Fietsvakantiewinkel organiseert fietsvervoer naar verschillende plaatsen in Italië. Zie http://www.fietsvervoer.nl.

Per trein

• De fiets mag mee in de Duitse en Zwitserse treinen en in sommige Italiaanse treinen.
• Vanuit Nederland rijden er in de zomer een fietsslaaptrein naar Bologna en Livorno (zie http://www.fietsvervoer.nl).
• Er gaat vanuit Nederland geen directe nachttrein naar Italië. Er zijn 2 mogelijkheden: Met dagtreinen naar München en daar overstappen op een nachttrein naar Italië, of de nachttrein naar Basel nemen, en vanuit daar met dagtreinen doorrijden naar Italië.

Per fiets

• Je kunt natuurlijk ook vanuit Nederland naar Italië fietsen. De twee bekendste routes zijn die van Paul Benjaminse en Reitsma. Beide zijn erg mooi, lopen over rustige en landelijke wegen en overnachtingsplaatsen zijn bij beide ruim voorhanden. Benjaminse gaat door Luxemburg en de mooie Elzas, Reitsma volgt de weggetjes langs Rur en Rijn.
• In het spoor van abt Emo. eeen tocht op basis van het boek van Dick de Boer, Emo's Reis. Niet de kortste (ca.2700 km), maar wel een cultuur-historische reis door het Europa van de dertiende eeuw. Emo's Reis

 

Lokaal Vervoer

Fiets op bus

• De fiets kan mee met sommige bussen (als er ruimte voor is).

Fiets op trein

• De meeste intercity's en alle hogesnelheidstreinen zijn verboden terrein voor de fiets. In de regionale treinen is het tegen betaling wel mogelijk om de fiets mee te nemen. De fietsafdeling bevindt zich meestal in het voorste of achterste rijtuig.
• In sommige regio's (zoals Basilicata, Napels) is fietsvervoer op regionale treinen gratis. Zie ook railbike.net

Fiets op boot

• Op de veerdiensten tussen het vasteland en de eilanden is het mogelijk om de fiets mee te nemen.

  

Fietsroutes

Bestaande fietsroutes 

• Esterbauer brengt onder de naam Bikeline verschillende fietsrouteboekjes met routebeschrijvingen in Italië: http://www.esterbauer.com
• Verlag Wolfgang Kettler brengt enkele fietsrouteboekjes voor Italië (zie reisgidsen). Op www.kettler-verlag.de vind je meer informatie en updates.
• Twee bekende routes (helemaal vanuit Nederland) zijn die van Paul Benjaminse en Hans Reitsma (zie ook "vervoer" en "reisgidsen").
• In de dalen van de Dolomieten zijn vele fietsroutes aangelegd. De bekendste is wel Reschenpas naar Merano, Bolzano en Trento. Maar ook van Bolzano naar Bruneck en Lienz. Onze ervaring: als het dal wat vlakker en breder wordt, let dan op fietsbordjes, vaak is er wel een fietsroute, soms worden die routes in de winter gebruikt als langlauf route. De kwaliteit is wisselend.
• De Italiaande site Turbolento.net geeft mooie wielrenroutes in o.a. Lombardije.
• Bahntrassenradwege: Fietsroutes over oude spoorlijnen
• Waymarkedtrails.org is gebaseerd op Openstreetmap data en bevat veel fietsroutes die te downloaden zijn voor de GPS.
• Bicitalia geeft fietsroutes in heel Italië, met GPS tracks.

Leuke trajecten

•  Op http://www.cyclingcols.com vind je een overzicht van de belangrijkste cols van het land.
• "Wij fietsten in 2001 in midden-Italië volgend traject in een drietal weken: Isernia - Campobasso - Vasto - Lanciano – Pescocostanzo - Sulmona - Castel del Monte - Atri - Pineto - Ascoli Piceno - Sarnano - Foligno – Assisi – Firenze (trein) – Siena - trein naar Rome. De bergachtige Abruzzen en de provincie Molise zijn over het algemeen kalm en rustig om in te fietsen, en tonen je de mooiste kanten van Italië."
• Onbekend maar zeer de moeite waard is het rustige fietsgebied de Oltrepo Pavese, in het zuiden van Lombardije. U fietst in de heuvels tussen de wijngaarden en geniet van prachtige vergezichten. Ook bij Italiaanse wielrenners erg geliefd gebied.

Wegen en verkeer

Staat van de wegen

• De hoofdwegen zijn van goede kwaliteit maar de binnenwegen kunnen soms behoorlijk slecht zijn.
• In de bergen wordt zo nu en dan wel eens aan de weg gewerkt. Er zijn dan enorme gaten en veel los grind. Pas op bij afdalen, soms kan dit namelijk net na een bocht het geval zijn.
• Voor Toscane: jammer dat de Romeinen de fiets niet hebben uitgevonden, dan hadden ze de stijgingen minder steil gemaakt.
• Leon (Toscane, 2005): "De kwaliteit van het asfalt is bijzonder goed en je mag door de afwezigheid van fietspaden overal op de rijbaan fietsen. Er zijn behoorlijk veel gravelwegen die goed te befietsen zijn."
• Petra: "Ten zuiden van Rome zijn wegen vaak niet best, met vooral binnen de bebouwde kom heel veel kuilen en hobbelige putten. Gecombineerd met (meestal enthousiast) getoeter en hevige drukte leidt dat tot erg onrustig fietsen. Aggressief vonden we het niet. De weg door de Abruzzen langs de Sele is vanaf Contursi Terme weg heel goed te fietsen omdat er in de diepte een snelweg loopt. In Apulië zijn wel rustiger wegen, in de buurt van stadjes is het al snel weer rommelig en druk. Langs bijna alle wegen ligt bedroevend veel uit het autoraampje gemikte rotzooi, en waar er stukjes fietspad zijn (bv. vanuit Salerno richting Paestum langs de kust) ligt deze rotzooi op het fietspad: da's slalommen geblazen. De dijken langs de Po zijn uitstekend geschikt om te fietsen: glad asfalt, mooie uitzichten en verboden voor auto's, hoewel Italianen dat met een korreltje zout nemen."
• Marco Meijerink (Sicilië, 2006): "In Sicilie is het onderhoud aan de wegen in het binnenland niet altijd even goed. Slecht voor de automobilisten, heerlijk voor de fietsers. Veel kleine binnenwegen zijn afgezet met borden waarop vermeld staat dat je nog maar een paar km kan doorrijden. Met de auto klopt dat maar met de fiets is het over het algemeen geen probleem. Vaak zijn er grote delen van de weg weggeslagen maar er is altijd voldoende ruimte over om er met de fiets langs te kunnen. De wegen zijn hierdoor heerlijk rustig."
• De wegen in de steden en dorpen bestaan uit kasseien en grote keien. Dit is niet prettig fietsen. Dikke banden en/of voorvering is zeer aan te bevelen. Putdeksels liggen vaak 6-10 cm dieper in de weg. Kijk dus goed uit. De wegen in Zuid Italie buiten de steden zijn redelijk tot goed. Hou bij een afdaling wel altijd rekening op gravel en gaten in de bochten.

Dichtheid van het wegennet

• Italië kent een dicht wegennet, wat het soms moeilijker maakt om de weg te vinden. Naar het zuiden toe of in de bergen is dit wel minder het geval.
• De wegenaanduiding ontbreekt nog wel eens. Het is niet zoals in Nederland dat op ieder kruispunt een borden staan. Een goede kaart is dus handig om de rustige wegen te vinden.

Verkeersdrukte / gevaar

• Sommige nationale wegen - rood op de kaart - hebben de allures van een autostrade, maar zijn soms onvermijdelijk rond grote steden. De grote gele wegen, kunnen al behoorlijk druk zijn. De echt kleine wegen zijn heel aangenaam, maar vergroten afstand en hellingspercentage.
• De hoofdwegen zijn druk, vooral rondom grote steden en langs de kust. In de provincie Napels zelfs zeer druk met agressief weggebruik. Tip: plan je fietstocht door Napels op zondagmiddag, dan is het lekker rustig op straat.
• Op binnenwegen kan het zeer rustig zijn en in zeer kleine dorpen met smalle straten is autoverkeer verboden.
• Er wordt soms slecht rekening gehouden door automobilisten. Vooral bij een afdaling kan dit riskant zijn. Italianen zijn gewend aan scooterverkeer, dus als je je als fietser ook zo gedraagt, valt het best wel mee.
• In Sardinië is buiten het hoogseizoen weinig verkeer.
• In het binnenland van Sicilië zijn de wegen rustig. In de bergen van La Silla zijn zeer veel rustige wegen met hoogteverschillen van bijna 2000 meter.
• Leon (2005): "Toscane is toch wel drukker dan 7 jaar geleden. [...] Automobilisten zijn vriendelijk. Ook op drukke invalswegen naar de stad heb ik nergens toetercommentaar gekregen als men mij niet voorbij kon. Tijdens het eerste ritje hier in Nederland ging dat al meteen weer heel anders."
• Tunnels kunnen verraderlijk zijn: geen verlichting, nat en met hobbels, raak vooral niet in paniek.
• Automobilisten houden goed rekening met fietsers. Ze passeren je met een wijde bocht en van tevoren waarschuwen ze je met de claxon. Het claxonneren is als waarschuwing en niet kwaad bedoeld. Je wordt er soms wel gek. Vooral in de drukke steden.
• De scooters in de grote steden rijden erg agressief. Ze halen links en rechts in en wanneer ze toeteren gaan ze ervan uit dat iedereen uitwijkt.

Aanwezigheid (vrijliggende) fietspaden

• Er zijn weinig vrijliggende fietspaden, best is fietsen op de kleine wegen. In Noord Italie lopen fietsroutes door dalen of ze worden nog aangelegd. Let op de fietsbordjes of vraag bij de lokale VVV.
  

Bewegwijzering

• "Onze ervaring is dat de bewegwijzering zeker in Zuid-Italië erg onbetrouwbaar en vaak gewoon afwezig is. Zorg dus voor een zo goed mogelijke kaart, een goede voorbereiding, en een beetje kennis van het Italiaans zodat je de weg kunt vragen."
• Gebruik in stadjes je gezonde verstand en volg geen richtingborden die volgens jou de verkeerde kant op wijzen: grote kans dat je ruim om de stad heen geleid wordt terwijl je er ook rap doorheen had kunnen steken!

Beste fietsperiode

Seizoenen (droog / nat)

• Het voorjaar is heel goed om te fietsen, ook de zomer kan goed zijn als in de bergen of aan de kust. Vroeg vertrekken op warme dagen. September is een heerlijke maand om te fietsen.
• Het voorjaar (mei – medio juni) is het meest aangenaam om te fietsen. Het weer is prima, er zijn weinig regendagen. In de hoge bergen is de zomer de beste fietstijd. In de lagere streken maar ook in het middelgebergte kan het ’s zomers soms knap warm worden. De kans op regen in de zomer is vrij klein. In Toscane daarentegen kan het dan juist veel regenen. Wil je in Sardinië fietsen, mijd dan de hete zomermaanden. Het voorjaar heeft een prettige temperatuur.

 

 

 

Onderdelen en reparatie

Reserveonderdelen

• In Zuid Italie is het lastig om moderne fietsenmakers te vinden. Neem dus de juiste reserveonderdelen mee.

Fietsenmakers

• In de meeste plaatsen zijn voldoende fietsenmakers te vinden. Fiets je echter in Sardinië, neem dan voldoende reserve onderdelen mee. Fietsenwinkels zijn daar namelijk schaars.
• Ook in Zuid Italie zijn niet veel fietsenmakers te vinden. Enkeld in de grote steden. Er zijn wel vaak kleine garages in de dorpen waar ze scooters repareren. Hier verkopen ze soms ook wel fietsen maar dat zijn van die z.g. Aldi fietsen. Voor een band of reparatie kan je hier wel terecht maar onderdelen hebben ze niet.

Leven

Overnachten

Check www.albergabici.it voor fietsersvriendelijke accommodatie (hotels, campings, particulieren, B&B, etc.).

Campings – wildkamperen - natuurcampings

• Aan de kust (ook op Sardinië) en aan de meren zijn zeer veel campings. In de buurt van Venetië vind je honderden campings in eindeloze rijen, elk met een eigen stuk strand zodat vrije toegang tot de zee niet mogelijk is. De kwaliteit is hier nog wel goed. Meer naar het zuiden zijn langs de kusten vaak ook eindeloze rijen te vinden. De kwaliteit is doorgaans minder goed dan in het noorden, bovendien gaan sommige pas begin juli open, de grote golf bezoekers komt in augustus wanneer de Italiaan vakantie heeft. Veel van die strandcampings zijn half september al weer gesloten.
• In het binnenland zijn er minder campings. Soms moet je ruim een dagafstand fietsen voordat je de volgende tegenkomt (zelfs in Toscane). Dus als je in de binnenland wilt kamperen, moet je goed plannen.
• Bij sommige agriturismo's (logeren bij de boer) kan je ook kamperen.
• De prijzen liggen doorgaans hoger dan elders in Europa.
• Het kan nuttig zijn een internationaal campingcarnet aan te schaffen. Sommige (betere) terreinen geven dan tien procent korting.
• Vrij kamperen is mogelijk, maar je moet goed zoeken naar een plekje. In de beboste bergen van La Silla kun je makkelijk wild kamperen.
• Marco Meijerink (Sicilië, 2006): "In het binnenland van Sicilie zijn nagenoeg geen campings. Wildkamperen ljikt in het begin moeilijk te gaan. Sicilie bestaat maar voor een paar procent uit natuurgebied. Het overgrote gedeelte is landbouwgrond. Zie ook http://www.marcomeijerink.nl/slideshow/italiesicilie.htm voor een indruk van het landschap. Wanneer je wat beter kijkt blijken er toch wel mogelijkheden te zijn om een beetje uit het zicht te staan. Soms kun je bij een boer vragen om de tent neer te zetten. Voor water ben je vaak afhankelijk van de vele waterpompen. Neem wel een waterzak mee want soms kan het heel wat km fietsen zijn naar de eerste waterpomp."
• In de Dolomieten zijn voldoende campings. Als je aankomt wordt je niet blij van de witte vaste huisjes met aanbouw knutselwerkjes. Maar achteraan op de camping is dan vaak een leuk tentenveldje.

 

 

 

Hotels

• Hotels zijn in de meeste plaatsen (ook kleinere) te vinden.Ze liggen dus als je wat plant binnen fietsafstand. Over het algemeen is Italië niet zo goedkoop, hoewel de kleinere niet-toeristische plaatsen betaalbaar zijn. Afdingen op de kamerprijs kan in sommige plaatsen.

Particulieren

• Er zijn heel veel 'agriturismos': overnachten bij de boer (in kamers). In 2005 lagen de prijzen per kamer zo rond de 50 Euro. Maar net als bij hotels heb je kwaliteitsverschillen en dus ook prijsverschillen.
• De Agriturismos hebben soms ook wel een plekje om je tent op te zetten.
• Bed & Breakfast kom je ook nog wel eens tegen in de stadjes. Die ene keer dat waar daar gebruik van gemaakt hebben, was een positieve ervaring. Netjes, schoon en vriendelijke mensen. De prijs ligt rond de 50 euro voor een 2 persoons kamer (2009)
• In het mooie fietsgebied de Oltrepo Pavese, het zuiden van Lombardije vindt u B&B Villa I Due Padroni

[Afbeelding:http://www.duepadroni.it/images-bed-breakfast-italie/Omgeving/Fietsers_klein.jpg]

 Inentingen & gezondheid

Gevaren (verkeer / natuur)

• Tunnels kunnen verraderlijk zijn: geen verlichting, nat en met hobbels, raak vooral niet in paniek.
  

Eten en drinken

 

 

Supermarkten

• Supermarkten en andere winkels houden vaak heel lang siesta: soms wel van 13:00 tot 17:00.

Kraampjes op straat

• Onderweg kom je regelmatig fruitkraampjes tegen in de dorpen.

Restaurants

• Ieder dorpje heeft wel een 'bar' waar je wat kunt drinken en kunt ontbijten.
• Je kunt uitstekend lunchen in de meeste bars. Na elven hebben de meeste bars hun zoete assortiment verruild voor een verzameling hartige broodjes waar uitstekend mee te lunchen valt, en die vaak zelfs nog even tussen de tosti-grillplaten voor je verwarmd worden als je dat wilt. Verder: doe als elke italiaan en blijf staan in een bar. Voor gaan zitten gelden andere prijzen, vaak ben je 2x zo duur uit. Gewoon aan de bar blijven staan en je koffie en je broodje eten, of anders lekker buiten op een muurtje gaan zitten...
• Het eten in restaurantjes is voortreffelijk en voor de fietser zijn de pasta’s zeer voedzaam. Kortweg: Fantastico!!
• Restaurants zijn vaak ‘s middags na de lunch dicht. Daar staat tegenover dat ze tot diep in de nacht nog open zijn.
• Voor lunchrestaurants geldt i.h.a. dat je vanaf 13 uur tot ca. 14 uur welkom bent om aan de lunch te beginnen. In de praktijk komt iedereen om 13 uur aan. Prijzen zijn schappelijk.
• Voor een maaltijd kan je vaak pas na 20:00 uur terecht in de restaurants. En vaak zit je dan nog alleen. De bevolking gaat nl. pas na 21:00 uur eten.
• Soms brengen ze 1 euro p.p. in rekening wanneer je aan een tafeltje gaat zitten. Als je dus alleen een koffie neemt voor 1,50 euro, wordt de koffie al gauw best duur. Dit betaal je niet wanneer je aan de bar je koffie drinkt. In restaurants betaal je zowiezo 1 euro extra voor gebruik van de tafel.

Drinkbaar water

• Water is meestal zo uit de kraan of de dorpsfontein te drinken. Maar in het zuiden en op Sicilië komt hier en daar brak water uit de kraan. Het is niet voor niets dat je overal mensen langs de kant van de weg uit bergwaterbronnen flessen vol ziet tappen. In Sardinië is drinkwater vaak voorzien van chloor.
• Mocht er geen goede pomp in de buurt zijn, dan kun je het proberen in een restaurantje of bij een boerderij.
• Water in flessen is overal goed verkrijgbaar.
• Leon (2005): "De cappucino in het centrum van Florence kost tot 4,90 euro. Twee straten verderop is de prijs voor het even goddelijke bakje echter al gezakt tot 0,90 euro.

Informatiebronnen 

Reisverslagen

• Reisverslag Sicilie (in pdf)
• Reisverslag Toscane (in pdf)
• Reisverslag Sardegna (in pdf)
• Reisverslag Italië (in pdf)
• Reisverslag Umbrië (in pdf)
• Fietsen naar Venetie in 2008 (in pdf)
• Reisverslag Italië 2004 Campania en Basilicata (in pdf)

Reisverslagen in  tijdschriften

• Katja Staring "Rondje cappuccino." Op Pad (nummer 2, 2008) pp. 22-27. Verslag van een fietsreis door de Po-delta.
• Chris-Jan van der Heijden "De cols van Don Corleone." Op Pad (nummer 8, 2007) pp. 22-30.
• Tjoerd Visser "Ontsnapt aan de massa: Biken en genieten rond werelderfgoed Cinque Terre." Op Pad (Februari 2006) pp. 10-15.
• Marjolein van Rotterdam "Eerst sterven dan Venetië zien". Op Pad (Januari 2006) pp. 73-77.
• Christine van der Aa en Bert Vinken "Rondóm Oostenrijk." Op Pad (April 2005) pp. 90-94.
• Marijke Vermond "Is dit nou vakantie: voor het eerst mee met een groepsreis." De Wereldfietser (Winter 2005) pp. 6-7.
• Linda Smit en Krijn Smit "Samen de berg op: Op een tandem over de Splügenpass." De Wereldfietser (Herfst 2004) pp. 26-27.
• Guido van Oss "Klimplezier: Op een ligfiets over de Splügenpass." De Wereldfietser (Herfst 2004) pp. 24-25.

 

Reisverslagen op het Internet

• In 2012 hebben Dennis & Marijcke een aantal hoge Alpenpassen beklommen (o.a. Gavia en Stelvio). Foto's/video/GPS tracks: http://www.toko-op-fietsvakantie.nl/2012-fietsen-in-europa.php
• In 2009 fietste Gerard de Boer van Rotterdam naar Rome. Een uitgebreid fotoverslag vind je hier: [1]. 
• In 2008 fietste Willem Megens 9 passen in de noordwesthoek van Italië (en Fra en Zwi). Verslag, hoogteprofiel en foto's staan op deze website.  
• Op Vimeo vind je video's van reizen van Wereldfietsers van én over de gehele wereld. http://vimeo.com/groups/wereldfietser.
• In 2008 heeft een groep van 18 wereldfietsers door Italië gefietst met de jaarlijkse buitenlandtrip georganiseerd door Jim van den Berg: http://www.jimvandenberg.nl (ga naar Fietsen en dan naar Stelvio 2008).
• Frank fietste in 2005 van Brussel naar Rome met aftakking naar Assisië. Inspiratiebron voor de route was de 'Benjaminse'.
• Ralph en Harry, fietsten in 2000 en 2007 met " Reitsma" van en naar Toscane www.fietsvakantielinks.nl/harryopdefiets.
• Martin van Doornik fietste van 26 mei t/m 5 juni 2006 door Toscane, in combinatie met een treinreis naar Rome. Overnachtingen in jeugdherbergen. Hier een fotoverslag: www.mijnalbum.nl/Album=J7FM7TAZ.
• Marco Meijerink's foto-impressie van Sicilië (2006) vind je op http://www.marcomeijerink.nl/slideshow/italiesicilie.htm.
• Marlous van der Veen en Steven Groothuismink fietsten door Italië (2005): www.wereldtrappers.nl. 
• Pjotr en Petra en hun zoons van 9 en 11 jaar fietsen door Zuid-Italië (van Rome naar Bari), en van half tot eind juli van Venetië via de Po-vlakte, de Adda en het Comomeer naar Chiavenna en de Splugenpas: www.fietsreizigers.nl.
• Luddo Oh heeft veel reisverslagen over de Italiaanse Dolomieten en Alpen: www.luddo.nl.
• In 2007 en 2008 fietsten Ad en Willy naar en door Italië: http://www.everyoneweb.com/adenwil/
• In 2009 fietste "Lonely Cyclist" Erik Nomden van Nederland naar Zuid-Italië, Sicilië en Sardinië: www.lonelycyclist.rtij.nl/Nleuropa2.htm, in 2006 dwars door de Alpen van Oost (Wenen) naar West (Nice), goeddeels door de Italiaanse Alpen: www.lonelycyclist.rtij.nl/Nlalps.htm en in 2001 naar Rome: www.lonelycyclist.rtij.nl/Nlitaly1.htm. Uitgebreide reisverslagen met veel foto's.
• In 2011 fietsten Jan Wieringa en Marit van Vliet met hun twee zoons (14 en 17) de route van Paul Benjaminse van Basel naar Albenga. Een video-impressie, vooral van de mooie afdalingen, is te zien op: vimeo.com/29500437 en vimeo.com/29222016
• Claar en Joanne fietsten in 2010 de Via Claudia Augusta (van Augsburg naar Venetie), kijk hier voor een verslag http://claarenjoanne.blogspot.com.
• Peter de Rijk en Annemarie Verhallen fietsten van Como naar Rome en van Como naar Venetië met de routeboekjes van Benjaminse en Reitsma.
• Joke en Wim fietsten in 2012 'Onbegrensd naar Venetië' www.wikno.nl/2012/

Landkaarten

• Touring Club Italinao 1:200000 zijn de betere kaarten; je vindt ze voor verschillende streken: Abruzzo e Molise, Umbria e Marche, Lazio
• Michelin (1:400.000). In Nederland te koop. Campings en landschappelijk mooie wegen zijn goed ingetekend. Ook is de hoogte van plaatsen en de bergpassen aangegeven. De aanduiding van de passen is niet altijd consequent.
• Eurocard Studio F.M.B. Bologna (1:300.000). Overzichtelijke duidelijke kaart maar (camping)informatie is vaak onbetrouwbaar
• Die Generalkarte (1:200.000). Uiterst gedetailleerde kaarten. Er staan tevens campings op aangegeven. Hoogteverschil is af te lezen aan de hand van de schaduw.
• Kümmerley & Frey (1:200.000). Overzichtelijke kaart, er staan echter geen campings op vermeld.
• ANWB kaarten Umbrië en Toscane: Duidelijk met goede indicatie van de stijging.
• TCI provinciekaarten (1:200.000). Als regel voldoende detail.
• GeoActive (1:200.000) Sardinië.
• Leon (Toscane 2005): "Kaarten bevatten nog steeds fantasiegegevens. Er staan soms wegen op die nooit bestaan hebben. Het is maar dat je het weet. " "Ik kan de General Karte wel aanbevelen; klopt best aardig, wat in Italië wel een compliment is."
• Petra: "Inderdaad, ook de TCI-kaarten zijn knap onbetrouwbaar. Zo stuitten wij ten oosten van Paestum op het dorpje Persano dat een enorme legerbasis bleek te zijn. Dat betekende 15 km omrijden. Ook bleek de kustweg een stuk ten zuiden van Foce Verde op te houden, gelukkig was er nog wel een zandpad door de duinen. Ook de weg langs Monte Circeo bleek afgesloten te zijn, dat alles stond niet op onze nieuwe kaart."
• Bikeline-Radkarte Suedtirol - Alto Adige (1:75.000). Bekende kaartopmaak, goede fietswegen zijn in paars en rood aangegeven. Campings staan er op aangegeven, maar niet allemaal.

Reisgidsen

• Verlag Wolfgang Kettler (2006) "Sizilien per Rad." Meer informatie en updates vind je op http://www.kettler-verlag.de.
• Verlag Wolfgang Kettler (2001) "Toskana per Rad." (Inclusief Umbrië.) Meer informatie en updates vind je op http://www.kettler-verlag.de.
• Verlag Wolfgang Kettler (1995) "Südtirol per Rad." Meer informatie en updates vind je op http://www.kettler-verlag.de.
• Paul Benjaminse "Onbegrends Fietsen van Amsterdam naar Rome." Delen 0 - 3. Te bestellen via [2]. 
• Paul Benjaminse "Onbegrends Fietsen van Antwerpen naar Venetië." Delen 1 en 2. Te bestellen via http://www.cyclingeurope.nl/. 

Paul Benjaminse "Onbegrends Fietsen naar de Riviera." Basel-Albenga-Nice. Te bestellen via http://www.cyclingeurope.nl/. 

• Paul Benjaminse "Onbegrends Fietsen van Salzburg naar Venetië." . Te bestellen via http://www.cyclingeurope.nl/. 
• Hans Reitsma "Reitsma's Route naar Rome". Delen 1 - 3. Te bestellen via http://www.reitsmaroutes.nl. 
• Luc Oteman (2004) "Fietsen in Toscane en Umbrië". Zie voor meer info en een volledig uitgewerkte voorbeeldroute http://www.opdefiets.net.
• Kurt Beckel (2003) "Fietsen rond het Lago Maggiore".
• Esterbauer publiceert een groot aantal Duitstalige fietsgidsen met routes in Italië. Meer informatie via http://www.esterbauer.com. 

Boeken

• Harry Wagenaar: Afstand: vijf maanden op de fiets door Europa , uitgeverij Boekenplan. ISBN 9071794954
• Frank van Rijn: De Poort van de Maan , uitgeverij Elmar. Verzamelbundel met verscheidende reisverhalen die zich afspelen in Italië. ISBN 9038913168
• Josie Dew: De wind in mijn wielen , uitgeverij Arena, ISBN 9069744937 . Verzamelbundel met daarin een reisverhaal over een fietstocht van Groot-Brittannië naar Tunesië door Italië.

GPS tracks

cycling.waymarkedtrails.org gebaseerd op Openstreetmap data, bevat veel fietsroutes die als GPS tracks te downloaden zijn. De tracks van waymarkedtrails.org hebben wel enige beperkingen, zie dit topic

Veel fietsroutes zijn ingetekend op OSM, bv de Openfietsmap Alps en de Open MTB map. Gratis te downloaden op openfietsmap.nl en openmtbmap.org. Niet alle fietsroutes zijn ingetekend. De Italianen zijn hierin wat minder ijverig dan hun Duitstalige buren (m.u.v. Zuid-Tirol).

Nuttige links

• http://www.visitabruzzo.nl Officiële website voor toeristen in Abruzzo.
• http://www.altaquota.it/index.asp Adressen voor slapen bij de boer (in het Italiaans).
• http://www.albergabici.it Fietsersvriendelijke accommodatie (hotels, campings, particulieren, B&B, etc.).
• http://www.cycling.itItaliaanse fietssites (in het Italiaans).
• http://www.fietskaartinformatiestichting.nl De Fietskaart Informatie Stichting brengt verschillende routeboekjes uit.
• www.travelbybike.be Reisverslagen, routetabellen, detailkaartjes, landeninformatie en foto's van meer dan 10 fietsvakanties, waaronder door Italië. Daarnaast ook informatie over fietsvakanties tijdens zwangerschap, fietsmateriaal en fietsvervoer.
• Italie.html http://www.fietsvakantielinks.nl/Landen/Fietsvakantie%20Italie.html veel links met fietsvakantieinfo Italie, o.a routes, kaarten, gidsen, GPS, overnachtingen en vervoer, etc.
• http://www.fietsvakantielinks.nl/Landen/Fietsvakantie%20Sardinie.html veel links met fietsvakantieinfo Sardinie, o.a routes, kaarten, gidsen, GPS, overnachtingen en vervoer, etc.
• http://www.fietsvakantiewinkel.nlVoor meer informatie over fietsbussen richting Italië.
• http://www.fietsvakantiepagina.nl/italie.html
• http://www.landenkompas.nl/italie, Elba, Sicilië, Sardinië - Belangrijke en nuttige reisinformatie
• Federazione Italiana Amice della Bicicletta, Via Santo Leonardo 20/2, 40125 Bologna, reg103k1@re.nettuno.it
• Assocation Bici & Dintori, Gianni Catania, corso Reg. Margherita 152, 10152 Torino. Een organisatie van fietsers met ecologische idealen.
• Touring Club Italiano, Corso Italia 10, 20122 Milano, info.tci@iol.it , www.tci.iol.it. Heeft informatie over kaarten en boeken
• Escursionismo In Mountain Bike, Via Marcora 1, 20048 Carate Brianza, afadoc@atlantis.it . ATB's.

Tips

• Op mooie zondagen trekken alle stedelingen erop uit naar strand, meren of bergen, waar het dan ook erg druk is en niet prettig fietsen. Je kunt dan dus wel makkelijker door bv Milaan heen rijden, maar een tocht langs een meer of over een mooie col kun je beter een dagje uitstellen.
• Op maandag zijn heel veel musea en bezienswaardigheden gesloten, ook in het hoogseizoen. Een prima fietsdag dus...
• Uit respect kun je beter kerken en andere religieuze gebouwen niet betreden in fietskleding.
• Zodra de zon onder is, wordt het gezellig in de dorpen/steden. Iedereen komt naar buiten en zit rondom het dorpsplein. Jong en oud zit bij elkaar. Het gaat er toch heel rustig aan toe en de sfeer is geweldig.