Iran: verschil tussen versies

Uit FietsVakantieWiki
FietsVakantieWiki>Leeuw
 
k (1 versie geïmporteerd)
(geen verschil)

Versie van 3 jan 2021 12:58

Inleiding

Situeringskaart

<googlemap version="0.9" lat="33.342281" lon="51.065707" type="terrain" zoom="5" height="500" scale="yes"> </googlemap>

Fietsen

Het land en de mensen

Bevolking & taal

Communicatie met de lokale mensen
  • De officiele taal is Farsi (ook wel Perzisch genoemd) dat van hetzelfde schrift gebruik maakt als het Arabisch, op 4 letters na voor niet-Arabische klanken. Voor een beginnerscursus zie www.easypersian.com . Slechts in centraal Iran is Farsi ook de moedertaal. In vele andere gebieden (grensstreken) worden andere talen gesproken die al dan niet verwant zijn aan Farsi: Azeri (=een variant van Turks) in het noord-westen, Gilaki en Mazanderani in het noorden, een andere variant van Turks in het noordoosten, Lori en Kordi in het westen, Arabisch in het zuiden, Baluchi in het zuidwesten... Deze bevolkingsgroepen praten soms minder goed Farsi dan een buitenlander.
  • In de steden kun je je hier en daar met Engels redden. De beter opgeleide jeugd leert het op school, al is het niveau van taalonderwijs ondermaats. Er zijn gelukkig heel wat studenten die bijles volgen of die Engelse literatuur studeren als vakrichting. Zoals in vele landen zijn mensen maar al te blij als ze hun Engels wat kunnen oefenen met een buitenlander. Er is daarom altijd wel iemand in de buurt (al dan niet telefonisch) die voor een vertaling kan zorgen.
Taarof
  • Taarof is een soort beleefdheidsprotocol dat diep in de Iraanse sociale omgang doordrongen is. Nagenoeg iedereen doet het, en als toerist dwing je respect af als je dit spel goed beheerst. Het komt erop neer dat je de typische Europese directheid achterwege moet laten, en je wensen of bezwaren op een indirecte manier uit.

Voorbeelden:

  • Als je een verkoper (of taxi-chauffeur) naar de prijs van het gekozen goed vraagt zal hij eerst "Ghabeli nadare" zeggen, wat zoveel betekent als "'t heeft geen waarde", daarmee impliciet aangevend dat hij het niet waard vindt dat je voor zijn goed/dienst betaalt. Pas daarna of op jouw aandringen zal hij je de prijs vertellen. Dit is een zeer veel gebruikte formele manier van taarof. Uiteraard moet je altijd en overal betalen!
  • Als je met z'n tweeën aan een deur staat laat je altijd eerst de andere voorgaan. De andere zal jou eerst willen laten voorgaan, etc. Het staat niet mooi om meteen je "voorrang" te nemen. Dit geldt overigens niet voor metro's, bussen, banken etc. waar voorsteken en drummen de norm zijn.
  • Als iemand je iets aanbiedt (wat dan ook) dan komt het inhalig over om dit meteen te accepteren. Dus altijd eerst weigeren (tot meerdere keren toe). Soms immers is het aanbod van de andere partij niet echt gemeend. Het is een spel, je moet dit wat aanvoelen.
  • Een Iraniër die je gastheer/vrouw is of die samen met je optrekt zal meestal jouw zaken willen betalen (bijv. je lunch, je museumticket, frisdrank etc.) Het is immers not done in Iran om je gast te laten betalen. Probeer hier tegenin te gaan door altijd snel je geld bij de hand te hebben. Soms moet je echt fysiek ingrijpen om voor te zijn... Schrijver dezes heeft ooit enkele uren de portemonnee van zijn Iraanse gastvrouw achtergehouden omdat ze anders alles zou betalen, wat gezien haar lage inkomen niet fair was. Een andere keer werd een dure diner achter zijn rug betaald terwijl hijzelf had uitgenodigd en op voorhand had bezworen dat hij alles zou betalen...
  • Wees voorzichtig iets aan te bieden (bijv. op iemands vraag) in de veronderstelling dat het volgens de taarof regels toch zal geweigerd worden. Meestal zal de andere partij inderdaad weigeren, maar hij kan ook op een gegeven moment "toehappen". Dan is het te laat en zou het een belediging zijn je gedacht te veranderen. Dus beter om hier gebruik te maken van je voorrecht als buitenlander (= onhandig in taarof) en dus niets aan te bieden dat je niet kan missen.
  • Meer over taarof: en.wikipedia.org/wiki/Taarof,

Gastvrijheid mensen

  • Nergens in de wereld kom je als fietser zoveel gastvrijheid tegen als in Iran. Van thee langs de kant van de weg tot logeren bij een volslagen vreemde. Hoewel het soms wat van je uithoudingsvermogen vraagt na een hele dag fietsen (Iraniërs dineren pas erg laat op de avond, ze willen vaak alles van je weten, nemen je mee naar vrienden en familie), is ingaan op een uitnodiging één van de leukste en leerzaamste ervaringen die je in Iran kunt meemaken. Het wordt gewaardeerd als je zelf een kleinigheidje meeneemt.

Kleding

  • Vrouwen moeten een hoofddoek dragen, er mag een klein beetje haar zichtbaar zijn. Strakke kleding is uit den boze. Het lichaam moet bedekt zijn maar de traditionele chador is op de fiets niet noodzakelijk maar geen blote benen dus. Een hoofddoek en ruimzittende kleren zijn voldoende.
  • Voor tijdens het fietsen is de 'Runner' sporthoofddoek van Capsters handig. Kan niet afwaaien en gemaakt van luchtige stof.
  • Harry: "Als protest tegen de voorschriften zijn het degenen met lef die het randje opzoeken van wat is toegestaan. Je steekt veel vrouwen een hart onder de riem door niet al te strikt gekleed te gaan. Wel afhankelijk van de regio waar je je bevindt."
  • Bernadette: "En zeker niet in het zwart gekleed gaan!"
  • Voor mannen geldt: Fietsen in korte broek en T-shirt is geen probleem MITS je een lange broek aantrekt in de grote steden, kleine traditionele dorpen (uit respect) of bij moskee bezoek. Een strakke koersbroek kan, maar beperk dit tot verbindingswegen of stille wegen waar weinig mensen er aanstoot aan kunnen nemen.

Man/vrouw verhouding

  • Een van de eerste dingen die een Iraniër wil weten is of je getrouwd bent. Als je ouder bent dan dertig en niet getrouwd, dan wordt er gelachen of komen er vragen... De druk op jongeren om voor hun dertigste te trouwen (liefst veel vroeger) is zeer groot. Het huwelijk is ook de enige aanvaarde relatie tussen man en vrouw. Leg je uit welke verschillende soorten relaties in Europa mogelijk zijn dan luistert men zeer geïnteresseerd. De mannen knikken dan meestal zeer goedkeurend (meer mogelijkheden voor "partnerwisseling" in Europa), de vrouwen eerder afkeurend (meer risico om je man kwijt te spelen...).
  • De man/vrouw verhouding is in de meer afgelegen gebieden en de lagere sociale klassen nog vrij traditioneel. In de steden en onder de hogeropgeleide jongeren verrassend vaak bijna 'westers'.

Onder de jongere generatie is er veel verandering merkbaar. Jongere vrouwen zijn mondiger, gaan vaak zelf uit werken en verwachten dat de man ook zijn bijdrage levert in het huishouden. Meer dan de helft van de universiteitsstudenten zijn meisjes.

  • Op bussen en metro's is er een speciaal compartiment/wagon voor vrouwen. Een vrouw heeft de keuze om hiervan gebruik te maken (de meeste doen dit ook) of tussen de mannen te zitten/staan.
  • Affectie tonen op straat is wettelijk verboden. Officieel mogen enkel gehuwden elkaars hand vasthouden (niet meer dan dat). In de praktijk echter zie je ook niet gehuwden dit doen. Zij kunnen echter wel vermaand worden door de Basij. Meestal weet men goed op welke plekken het al dan niet een probleem kan zijn. Kussen op straat is niet alleen verboden maar is ook vanuit sociaal perspectief not done.
  • Ben je een man, schud dan nooit(!) de hand van een vrouw op eigen initiatief. Slechts een relatief beperkt aantal vrouwen (meestal van de jongere, meer ruimdenkende generatie) zal je de hand reiken. Kussen op de wang kan je al helemaal vergeten, tenzij met een andere man, dat is heel gewoon en geeft blijk van een goeie vriendschap.
  • Ben je bij een familie, geef dan geen complimenten over de schoonheid van vrouw of dochter. Dit wordt niet geapprecieerd door de aanwezige mannen (echtgenoot, vader, broers) die een sterke beschermingsreflex hebben en bijzonder belang hechten aan de eer van hun vrouw/zus/dochter.
  • Boyfriend of girlfriend hebben meestal een andere betekenis in Iran dan bij ons. Bij ons is het meestal alles inclusief, daar komt er vaak geen echte fysieke relatie bij te pas gezien de vrouw belang hecht aan haar maagdelijkheid voor het huwelijk. Ook mogen ouders onder geen beding weten wat zoon of dochterlief op dat vlak uitspookt. Een voorhuwelijkse relatie is uit den boze. Daarom hebben de meeste jongeren ook twee telefoons: één voor de onschuldige communicatie, en één voor alles wat de ouders niet mogen weten. Er wordt trouwens ook flink ge-sms't en filmpjes uitgewisseld, de meest gore eerst.
  • Homofilie is een taboe. Vooral fysieke relatie tussen twee seksegenoten stuit op veel onbegrip, zelfs bij de ruimdenkende Iraniër. Ben je homofiel, kom daar dan niet openlijk voor uit en gedraag je heel discreet.

Veiligheid

  • Het oosten (grens met Pakistan/Afghanistan) kun je beter mijden als fietser. Ga daar met de bus doorheen.
  • Het grootste deel van Iran is echter redelijk veilig, maar zoals overal: kijk uit in de grote steden. Vanaf Kerman kan het gevaarlijk zijn vanwege bandieten. Probeer de vele verhalen die je hierover hoort af te wegen en een inschatting te maken van de werkelijke gevaren.
  • Martin: “Het gebied na Bam tot Quetta (Baluchistan) staat bekend als een gevaarlijk gebied. In de tijd dat wij er waren, zijn er veel fietsers doorheen gekomen zonder kleerscheuren. Het is een gebied waar drugssmokkelaars actief zijn en waar in het verleden mensen ontvoerd zijn. Informeer naar het gevaar op het moment dat je er bent en als je niet zeker bent kun je de bus nemen.
  • Grotere gevaren zijn mogelijk uitdroging of gebrek aan eten in de dunner bevolkte regio's. Zorg dat je daar voldoende proviand bij je hebt.
  • Het grootste gevaar vormt het verkeer. Dat is vaak vervelend druk. Een helm is aan te raden gezien de rijstijl van de gemiddelde Iranier (= rijden en niet kijken).
  • Motorrijders kunnen ook ronduit gevaarlijk zijn, zeker wanneer er twee mannen op de zitten.
  • Bernadette bewijst dat reizen als vrouw alleen goed mogelijk is. "Ik denk zelfs dat als vrouw solo de leukste manier is om Iran te ervaren". Ik ben ook vaak aangehouden door de politie die om mijn paspoort vroeg. Op een briefje schreef hij dan mijn naam en paspoortnummer. Naar mijn idee was het uit verveling en om een praatje met me te maken. Ik heb het nooit als intimidatie ervaren. Eenmaal werd ik zelfs getrakteerd op een handvol rozenblaadjes.
  • Gerard: In 2013 vanaf Turkije naar Turkmenistan gefietst en mijn vriendin en ik hebben ons geen moment onveilig gevoeld. Iraniërs zijn nieuwsgierig en willen graag een praatje met je maken. Dat kan je als opdringerig ervaren en heel soms is het een beetje vermoeiend, maar meestal levert het zeer leuke gesprekken en ontmoetingen op. We hebben daardoor vaak bij mensen thuis kunnen slapen en werden zeer gastvrij onthaald en ontzettend verwend.

Religie

In de media wordt Iran voorgesteld als een zeer fundamentalistisch Islamitisch land. Officieel is dit zo en aan de top van het regime staat een machtige fundamentalistische clerus. De grotere meerderheid van de bevolking heeft echter weinig sympathie voor deze dogmatische aanpak en is niet-praktiserend tot atheistisch. Het zijn vooral de ouderen en de dorpelingen die nog praktiseren op een eerder traditionele manier, met weinig diepgaande vraagstelling (zoals vele "gelovigen" bij ons). De jongere generatie is eerder voorstander van de vrije keuze, neemt een aantal positieve waarden van de Islam over maar gaat voor het overige zijn eigen weg.

Geld

Munteenheid
  • De plaatselijke munteenheid is de Rial. Deze is niet in Nederland verkrijgbaar. In het dagelijk gebruik hanteert men echter de naam Toman zonder dat deze op de biljetten is terug te vinden. 1000 Toman is 10.000 Rial. Een nul minder dus. Heel verwarrend soms, vooral als mensen er ten gevolge van hun gebrekkige engels er een puinhoop van maken. Soms zelfs moet je door 10.000 delen. Als men bijv. 3 vingers opsteekt bedoelt men eigenlijk 30.000 Rial of 3.000 Toman.
  • In de praktijk kom je er snel genoeg achter wat producten en diensten ongeveer moeten kosten, en kun je zelf inschatten of men de prijs in Rial of Toman geeft.

Wisselen (euro’s, dollars)

  • Je kan op de luchthaven van Tehran euro's inwisselen. Beperk je echter tot een beperkt bedrag (bijv. 50 à 100€) want je krijgt een massa bankbriefjes in de plaats.
  • In de steden kun je het beste bij juweliers terecht.
  • Vraag of men briefjes van 50.000 of 500.000 Rials heeft. Zo voorkom je dat je portemonnee openbarst van de briefjes.
  • Turkse Lira's zijn in de gehele grensregio inwisselbaar. De opdringerige wisselaars aan de grens kun je dus vermijden.
  • Iran is een olieland, dat maakt dat de Amerikaanse Dollar verreweg de meest populaire buitenlandse valuta is, boycot of niet.
  • De euro wisselt echter gunstiger.
  • (mei/juni 2014) De wisselkoers is niet erg stabiel. Als je beperkte bedragen per keer wisselt, kun je waardevermindering voorkomen.


Traveller cheques

  •  Inwisselen van travellercheques is niet mogelijk. 
Betaalkaarten (Maestro -VISA – Mastercard)
  • Pinnen is alleen mogelijk als je een lokale rekening opent. Of misschien heeft een vriendelijke Iraniër nog wel een bankrekening en bankcontactkaart die hij niet meer gebruikt. Het pinsysteem in Iran werkt zeer vlot en is betrouwbaar.
  • Creditcards worden niet geaccepteerd (Visa en Mastercard zitten in Amerika).
=>=>=> Let op !!!!!!!! <=<=<=
  • Alle fietsers dragen al hun geld contant bij zich, vooral dollars of euro's. Binnen Iran valt NIET aan geld te komen. Briefjes van 200€ kan je vlot omwisselen.
  • Mocht je financieel in de problemen komen dan kun je hooguit nog een beroep doen op welwillende mensen met een buitenlandse bankrekening waarnaar je je geld via internet kunt overboeken. Of naar de Nederlandse ambassade in Teheran gaan en geld naar hen overmaken (let wel: de NL ambassade in Tehran helpt in principe geen toeristen).

Algemeen

  • Iran is een spotgoedkoop land. De mensen klagen echter wel over het steeds duurder worden van alles, goedkoper dan India of Pakistan is het land ondertussen niet meer.
  • Betalen in hotels kan soms ook met Amerikaanse dollars.

Visum

Vanuit Belgie/Nederland

Bij de Iraanse ambassade in Den Haag, Duinweg 20, 2585 JX. Telefonisch te bereiken op 070 338 4000. Openingstijden voor visa: ma, di, do, vr van 14:00u tot 16:00u. Kom op tijd, want het is vaak druk. Hoofddoek voor vrouwen niet noodzakelijk in de ambassade. Er is een kopieermachine aanwezig.

Op de website van de ambassade vind je alle informatie. Je moet je visum binnen drie maanden gebruiken. Als je naar Iran toe fietst, moet je dus behoorlijk doortrappen. Wil je rustig aan doen kun je beter gebruik maken van onderstaande opties.

  • In februari 2016 exact dezelfde procedure gevolgd als hieronder beschreven. Inderdaad geen autorisatiecode nodig (hadden we ook niet). Anders dan hieronder: hoofddoek op de pasfoto is niet nodig. 3 dagen later thuisgestuurd. Geldigheid 3 maanden, ingangsdatum 10 dagen voor de door ons verwachte aankomstdatum. Single entry, 45 dagen (we hadden aangegeven ongeveer 45 dagen in Iran te willen zijn)
  • (maart 2014) Visumaanvraag in de ambassade in Den Haag: op vrijdagmiddag om 14:00u bij de ambassade. We hadden alle documenten bij ons (paspoort, kopie paspoort, ingevuld aanvraagformulier, kopie zorgverzekeringspas, pasfoto's (voor vrouwen met hoofddoek)). Authorisatie-code niet nodig (maar let op: anderen hadden deze code wel). Letter of Invitation niet nodig. Betalen doe je bij aanvraag (€50 p.p.) met pin. Visum maandagmiddag om 14:00u opgehaald (had de volgende dag gekund, maar op zaterdag is de ambassade niet open). 30 dagen, single entry, visum ging in 1 week vóór de door ons ingevulde verwachte aankomstdatum in Iran. Voor en na ons hebben we ander verhalen gehoord over de snelheid en het gemak waarmee visa worden uitgegeven. Zorg dat je het visum op tijd aanvraagt.
  • Als je je paspoort niet weer wil ophalen in Den Haag, kun je ook €10 extra betalen om het paspoort naar je huis te laten sturen. Je krijgt dan aan de balie een envelop waarop je je eigen adres moet schrijven.

Onderweg

  • (Blanche en Douwe maart/april 2014)in Online hebben we bij Stantours een nummer aangevraagd dat staat voor een goedkeuring van de overheid in Teheran. Dit duurde in totaal vier weken en koste 40 euro. Stantours communiceert snel en goed. Ons eerste visum hebben we met dit nummer in Muscat aangevraagd. De ambassade zelf verwijst je door naar een reisbureau in de stad. Neem bewijzen van je reis- en ziektekostenverzekering mee anders wordt je verplicht gesteld een nieuwe verzekering af te sluiten.
  • Via de Online Electronic Visa Service van het ministerie van buitenlandse zaken van Iran. Deze service bestaat al een aantal jaren (sinds 2008), maar is niet bij veel mensen bekend. Je kunt hier een visum aanvragen en aangeven waar je het wilt oppikken. Dit verkort de wachttijd tot veelal enkele dagen, i.p.v. enkele weken. Een recensie van de service (van november 2010) is te vinden op de site van Lonely Planet (poster #10)
  • Via www.iranianvisa.com Tegen betaling helpen zij je met het verkrijgen van een zgn. autorisatiecode. Dit is het meest tijdrovende gedeelte van je visumaanvraag aangezien dit in Teheran gedaan wordt, het kan ongeveer 10 tot 14 dagen duren, soms meer. Ruim van tevoren aanvragen en betalen als je er gebruik van maakt is het advies. Ook Met de code kun je vervolgens je visum ophalen bij een ambassade of consulaat van je keuze. Dit duurt in principe nog maar een of twee dagen. Van enkele reizigers zijn klachten vernomen wat betreft dit bureau.
  • www.touranzamin.com is een goed alternatief. Het wordt ook aanbevolen door de Iraanse ambassade in Brussel.
  • In Iran zelf. Sinds 2009 kan je een toeristenvisum krijgen op het vliegveld van Teheran. Dit visum is maximaal 14 dagen geldig en kan verlengd worden.
  • (2014) In Turkije staat Trabzon inmiddels bekend als de gemakkelijkste en snelste plek om in Turkije je Iraanse visum te krijgen. Zelf geen ervaring, maar meerdere mensen gesproken die binnen 1 dag hun visum kregen. Voorheen stond Ankara goed bekend. Bij het consulaat in Istanbul is aanvragen zonder code ook mogelijk, maar de wachttijd hier is twee weken. Later met de bus terugreizen is een mogelijkheid, maar je kunt ook je in Istanbul aangevraagde visum ophalen in bv Ankara of Erzurum. Check ook de site van Caravanistan voor recente 'Embassy reports'.
  • In Batumi kun je een visum aanvragen zonder dat er een LOI nodig is (2017). Wachttijd is wel twee weken. Betalen pas bij het ophalen.

Verlengen

  • Verlenging van je visum is vrij eenvoudig en kan in de meeste grote plaatsen in Iran gebeuren. Dit kan vaak dezelfde dag nog of anders de volgende dag. Kosten bedragen rond de 300.000 rial (2014). Dit kan dit echter max. enkele dagen op voorhand. Een verlenging van een maand is mogelijk. Sommigen verlengen hun visum zelfs voor een tweede maal. Verlengen doe je bij de politie, afdeling Aliens Affairs. Pas op: Laat je niet naar de afdeling Foreign Affairs sturen!
  • Verlengen in Esfahan. Klein gebouwtje buiten het centrum. Ga vroeg en neem de fiets mee. Je wordt flink heen en weer gestuurd maar als je vriendelijk blijft wordt je goed geholpen. Eerst vul je een formulier in, schrijf je een briefje waarom en voeg je je twee pasfoto's een kopie van je paspoort en eerste visum toe. Dan ga je naar de dichtst bijzijnde Melibank (vijf minuten fietsen) om een bedrag te storten en keer je terug. Wij (Douwe en Blanche) zeiden dat we een busticket voor de volgende ochtend hadden geboekt en zo hoefden we maar twee uur te wachten ipv drie dagen op ons nieuwe visum.
  • (mei 2014): Shiraz stond bekend als de gemakkelijkste plek om je visum te verlengen, ook als je nog meer dan enkele dagen op je eerste visum over had. Het lukte ons (ook na meerdere keren aandringen/terugkomen) niet om ons visum in Shiraz te verlengen. Wij hadden nog zo'n 2 weken over op ons oorspronkelijke visum, maar zouden twee dagen voor het verlopen daarvan middenin de woestijn aan het fietsen zijn. Ons werd gezegd een of twee dagen voor het verlopen van het visum terug te komen. Enkele dagen later in Teheran nogmaals een poging gedaan. Inmiddels lijkt Tehran de beste plek in Iran om je visum te verlengen (o.a. in tegenstelling tot wat de Lonely Planet vermeldt).
    • Adres in de Lonely Planet (ook de 2014 druk) is fout. Moet zijn: (in de omgeving van) 1st Square Tehranpars. Daar even vragen naar het visum-kantoor.
    • Als je het gebouw gevonden hebt: telefoon afgeven bij de receptie, loop naar boven, geef aan dat je voor visumverlenging komt. Vul het aanvraagformulier in. Meld je bij de 'meneer van de verlenging', geef aan waarom je wil verlengen, en je krijgt een stempel. Kosten 300.000 rial, te betalen bij de Mellibank in de buurt van 1st Square Tehranpars. Neem je betalingsbewijs en aanvraagformulier mee terug naar het verleng-kantoor, lever alles in, en na ongeveer een uur kun je je paspoort inclusief verlenging weer ophalen. Het kantoor was nogal druk/chaotisch; een beetje voordringen en zorgen dat de juiste persoon je er doorheen loodst kan je een hoop tijd schelen!
    • In Teheran was het geen probleem dat wij nog twee weken van ons oorspronkelijke visum over hadden. Extensie gaat in op de datum dat je oorspronkelijke visum verloopt.
  • Gerard (2013): Vrouwen moeten mét hoofddoek op de pasfoto staan. Dit was voor het visum in Ankara geen voorwaarde, maar bleek in Iran wél een vereiste voor verlenging. Verder ging de verlenging van ons visum in Shiraz prima (maar kostte al wel gauw de gehele ochtend).

Visa voor de buurlanden

  • Iran is een goed land om visa voor Centraal Azië te regelen. Let op: voor het transitvisa van Turkmenistan heb je eerst je Uzbekistan visa nodig.
  • De ambassades in Theran bevinden zich allen in het noorden van de stad en zijn heel erg goed verstopt:
    • Uzbekistan Consulaat (dus niet de ambassade!): 35 48.245N 051 28.555E (Consulaat is in 4th Park street)
    • Turkmenistan: 35 48.282N 051 27.091E (eerste huis aan de rechter kant op Barati street, een zijstraat van Vata Pour street)
    • Tajikistan: 35 48.888N 051 28.465E (ten noorden van het Niavaran Palace, ga naar Zeinali street en dan rechts in de “3rd Alley End”, nummer 10 Je kunt er natuurlijk naartoe fietsen maar Teheran is druk en gevaarlijk. Een alternatief is de spotgoedkope metro naar Mirdamad te nemen en aanvullend de taxi. Hostels zijn in het noorden vrijwel niet te vinden.
  • In Mashhad bevinden zich ook nog de consulaten van Turkmenistan, Pakistan en Afganistan.
    • Turkmeens consulaat: Do Shahid St., bij Dah-e Dey plein. Handig voor het ophalen van je Turkmeense visum nadat je dat hebt aangevraagd in Tehran (wachttijd 5 werkdagen)
  • Zie ook het volgende topic: http://www.wereldfietser.nl/phpbb/viewtopic.php?t=5194  

Speciale clausules

Communicatie

Internet
  • In grotere plaatsen zijn internetcafés ("Coffeenet").
    De snelheden kunnen erg verschillen, zelfs binnen dezelfde buurt. Vraag naar een coffeenet met ADSL-verbinding. Niet alle websites zijn altijd toegankelijk vanwege overheidsinmenging. Meestal kan men je wel helpen om dit probleempje op te lossen.
  • De iets duurdere hotels hebben vaak een wifi-verbinding (vaak op de kamer zelf, soms alleen in de hotellobby).
  • Veel mensen hebben thuis internet.
  • Facebook en de applicatie van CouchSurfing waren in 2017 niet toegankelijk vanuit Iran, maar de mensen thuis hebben vaak een VPN-filter om de overheidsblokkade te kunnen omzeilen, waardoor je ze wel kan bereiken. Het is aan te bevelen om voor vertrek naar Iran een VPN op de telefoon/tablet/laptop te installeren. Mailprogramma's, de website couchsurfing.org en warmshowers.org e.d. zijn wel vrij toegankelijk.
  • De populairste applicatie om met anderen te communiceren is Telegram. Als je contact wilt onderhouden met mensen die je onderweg leert kennen, zorg dan dat je deze applicatie hebt.
Telefoon, GSM
  • Mobiel bellen is mogelijk met onze providers maar niet overal.
  • Indien je van plan bent om veel in Iran zelf te bellen schaf je best lokaal een SIM-kaart aan. Die zijn niet duur. IranCell is erg populair, maar Hamrah Avval is beter van kwaliteit en duurder. SIM-kaarten moeten geregistreerd worden, neem je paspoort mee bij aanschaf.
  • Telefoneren naar Nederland is wel goed mogelijk vanuit telefooncentrales in de grote steden. Bellen van Nederland naar Iran is moeilijk.
Post, poste restante
 

Fotoverzameling

Speciale bezienswaardig

Fietsen

Hoe er te komen

  • Vliegtuig: KLM en Iran Air vliegen rechtstreeks van Amsterdam naar Teheran. Mahan Air vliegt vanaf Düsseldorf naar Teheran. Bij Mahan Air kan de fiets mee binnen de bagagelimiet van 35kg (economy class). Bij Iran Air is het speciale bagage en moet je extra betalen. Informeer vooraf naar de voorwaarden.

Lokaal Vervoer

Fiets op bus

  • Het openbaar vervoer is spotgoedkoop. Voor grote afstanden (en dus grote bussen) kan de fiets mee in de bus. Vaak moet je er wel extra voor betalen, van 2 tot 5€ afhankelijk van de afstand.
  • Voor kleinere afstanden/plaatselijke bussen is het meenemen van de fiets moeilijk of onmogelijk. Dan is een pick-up wagen een goed alternatief, maar veel duurder (+-18€ per 100km). Je kan ze stoppen onderweg of aanspreken bij bushaltes.
  • Vaak bieden taxi's ook hun diensten aan. Grote taxi's zijn er niet dus de fiets gaat achter in de koffer (voor de helft) of op het dak (eerder zeldzaam).

Trein

  • Treinen zijn iets duurder dan bussen en veel minder frequent. Informeer vooraf of de fiets mee in de trein kan, niet alle treinen hebben plaats daarvoor. Vaak moet je er ook extra voor betalen. Reizen per trein is echter wel comfortabeler. Afstandsbussen stoppen zelden en zeer kort, en je kan de Iraanse B-films of Farsi sprekende Tom Cruise niet ontwijken.

Vliegtuig

Liften met de fiets

Liften doe je niet met je duim! Dit betekent in Iran immers hetzelfde als je middelvinger opsteken.

Liften met de fiets is mogelijk met volgende methodes:

  1. Stop elke grote afstandsbus die langs rijdt en vraag of ze in de richting van je bestemming rijdt. Als er plaats is voor je fiets zal men je meenemen en je betaalt dan de normale bustarief en toeslag voor de fiets. Is men wat weigerachtig laat dan duidelijk blijken dat je niet zonder centen zit. Het stoppen van een bus onderweg is niet ongewoon in Iran, een passagier meer betekent ook meer inkomsten.
  2. Stop een witte of blauwe pick-up (Toyota of Nissan) met dezelfde vraag. Spreek in dat geval best op voorhand de prijs af (+-18€ per 100km). Indien men je geld weigert is dit enkel uit beleefdheid (taarof), je wordt verwacht te betalen! Als je wil kan je mee met je fiets achterop van de vrije lucht genieten. Op snelwegen met veel politiecontrole wordt dit soms geweigerd gezien de chauffeur dan opdraait voor de boete - of op tijd kop intrekken...
  3. Als je om de een of andere reden geen of weinig geld hebt en toch besluit te liften, vraag dan van tevoren iemand om een briefje te schrijven waarin dit uitgelegd wordt en waarin je de chauffeur vraagt om je gratis mee te nemen. Dit om zeker te zijn dat het van tevoren duidelijk is, ook voor mensen waarmee je geen gemeenschappelijke taal spreekt. Willen ze je niet gratis meenemen, dan rijden ze wel verder. Of ze bedenken zich na een paar seconden en nemen je alsnog mee.

Fietsroutes

Bestaande fietsroutes

Leuke trajecten

  • Bernadette Speet geeft 2 compleet uitgestippelde routes uit. Zie http//:www.escapertravels.nl
  • Omdat het vrij moeilijk is een doorgaande route uit te stippelen over kleine weggetjes wordt Iran al vrij vlug een beetje saai: je rijdt praktisch altijd over een verlaten snelweg door een niet altijd even boeiend landschap.
  • Google Earth is een zeer handig middel bij de voorbereiding. Luchtfoto's zijn in de meeste streken scherp genoeg om de kleinere wegen goed te onderscheiden, en zo een route samen te stellen.
  • Voor wie niet bang is van wat klimwerk en houdt van berglandschappen met eeuwenoude dorpjes is o.a. aan te bevelen: het Alborz gebergte boven Qazvin en het gedeelte van Kordestan onder Marivan
  • Als je van West naar Oost fietst en je wilt Teheran vermijden dan kun je vanaf Takestan de weg naar Saveh nemen via Bu’in.
  • Vanaf Ardebil naar Astara is er een erg mooie afdaling door een bebost heuvel-/berglandschap.

GPS tracks

Kaart met foto-links

Wegen en verkeer

Staat van de wegen

  • De wegen zijn doorgaans van zeer goede kwaliteit, glad asfalt. Iran is een georganiseerd land wat dit betreft en zeker te vergelijken met landen zoals Pakistan en India. Ook in de bergen is men zeer actief in het ontsluiten van gebieden door het aanleggen van nieuwe wegen. Dat hier politieke motieven aan de basis liggen terzijde.
  • De lokale bevolking adviseert regelmatig om op de snelweg te gaan fietsen. Het mag echter niet als dit aangegeven staat. De politie zal je vanaf halen als je die treft.

Verkeersdrukte / gevaar

  • Het verkeer rond en in de steden is druk en men rijdt er zonder regels in acht te nemen. Rijstroken zijn er enkel voor de versiering, slechts op zeer belangrijke kruispunten worden rood en groen gerespecteerd, fietsers zijn quantité negligable. Maar het is een soort vriendelijke chaos, men is niet agressief. De rechterkant van de weg wordt meestal gebruikt door taxi's om bruusk te stoppen (op elk moment, op elke plaats) en is dan ook onvoorspelbaar. Je gaat het best vooruit en het is ook veiliger als je de ruimte van een auto inneemt op het midden van de weg, zodat men niet langs jou kan scheren. Let wel heel erg op voor auto's die je de pas afsnijden bij het afdraaien. Voorrang bestaat niet! Als alternatief kan je op het voetpad rijden, maar helaas gaat dit erg traag vanwege de onregelmatigheden en riolen en zijn er overal dwarse hekjes om te voorkomen dat motorrijders van het voetpad gebruik maken.
  • Buiten de steden is het niet te druk, men rijdt er beleefd, de schaarse fietsers worden gerespecteerd. Uitzondering vormt het gehele noorden! Ook op veel locale wegen is het er druk en gevaarlijk, de weg is er smal in tegenstelling tot de nog drukkere hoofdwegen waardoor een keus maken soms moeilijk wordt. Respect afdwingen is mogelijk maar een alternatief is in de berm gaan fietsen, deze is soms net zo goed als de weg zelf.
  • Als je fietst van Teheran naar Qom, neem dan de snelweg. Daar mogen geen vrachtwagens komen. De andere weg zit er vol mee.
  • Houdt er rekening mee dat er veel motoren om je heen komen zwermen als je de steden in en uitgaat. Geen vervelende bedoelingen maar soms wel wat gevaarlijk.
  • Draag ten allen tijde een helm in Iran! Wegen zijn niet voorzien voor fietsers en er kunnen onverwacht putjes of hobbels voorkomen. Zeker in het donker is het erg oppassen geblazen. Wees ook beducht voor snelle afdalingen op gladde weg! De weg kan plots veranderen in onverharde weg en bij hoge snelheid kan de minste onregelmatigheid fataal zijn... (zoals schrijver dezes bijna mocht ervaren)

Bewegwijzering

  • De bewegwijzering langs de grote wegen is goed. Elke tien kilometer zijn er borden die de volgende bestemming aangegeven.
  • De aanduidingen op de grote wegen zijn ook in het Latijnse schrift, op kleinere wegen en binnen de steden voornamelijk in het Farsi.

Beste fietsperiode

Seizoenen (droog / nat)

  • Iran kent een woestijn- en een bergklimaat. In het zuiden heerst een steppeklimaat. Doorgaans is het droog en alleen langs de Kaspische Zee is het suptropisch. Het Iraanse klimaat kent grote temperatuurverschillen in de verschillende seizoenen.
  • De winters zijn koud en alleen bij de Perzische Golf valt de temperatuur dan mee. In de bergachtige gebieden zijn de winters streng en op sommige plaatsen maakt uitgebreide sneeuwval de wegen maandenlang onbegaanbaar. Kom je bijvoorbeeld vanuit Turkije zorg er dan voor dat je beslist vóór december in Iran bent. Als de winter invalt sneeuwt het noordwesten helemaal dicht.
  • De zomers zijn zeer heet, temperaturen tot boven de 40 graden zijn geen uitzondering, eigenlijk ondoenlijk om dan te gaan fietsen.
  • Beste tijd is over het algemeen de lente of de herfst. September en oktober zijn nog wel wat aan de warme kant, zeker als je doorfietst naar Pakistan is de woestijn na Bam tot Quetta ook dan erg warm. De temperatuur is aan het einde van de herfst rond de 20ºC, in de bergen lager. Aan het eind van de winter (maart) is het net te doen. Wel is er dan vaak regen waarbij het fris zal zijn. 's Nacht vriest het maar ’s middags is het meestal wel weer aangenaam. Het dragen van een lange broek is dus nooit een probleem. Iets later in de lente is prettiger: het is iets warmer en de natuur is groener.

Toeristisch hoogseizoen

Heersende windrichtingen

Gemiddelde temperatuur

Onderdelen en reparatie

  • Er wordt nauwelijks gefietst in Iran. Uitzonderingen zijn de grote steden. Je kunt er zo nu en dan groepjes recreerende fietsers treffen. Onderdelen voor je fiets zijn er te vinden. Shimano LX / XT e.d. naast Chinees en Tawainees spul. Rohlof in geen geval. In Tabriz kun je het beste naar de toeristeninfo gaan (vlakbij de ingang van de bazaar) zij weten de weg naar goede fietsenwinkels.
  • In Teheran is de winkel van Ramin Karimi een goed keus. Hij heeft alle moderne onderdelen, ook Magura. Je vindt hem in het centum niet al te ver van het Khomeiniplein aan de Jomhoristraat / Bastan av. /Chagizi alley 260. Hij spreekt engels. Tel: +989329280813 / email: hamidknejedad[at]yahoo.com
  • Banden zijn er in 26” of 27" of 28"(?) Maar deze laatste zijn veelal van dubieuze Chinese kwaliteit.
  • In Shiraz is er iemand die kan gaslassen (o.a. aluminium). “Men” weet de weg. In Isfahan is aluminiumlassen ook mogelijk, ze doen het goed. Navraag in hotel Naghse Jahan (Chahar Bachstr)

Leven

Overnachten

  1. Vooral in de grotere steden heb je meestal genoeg keuze aan hostels of hotels. De prijzen variëren van enkele eurootjes voor een plaats in een dormitory tot meer dan 100€ in een goed hotel in Tehran. Indien je gewoon een eenvoudige kamer met toilet en douche voor jezelf wil in een eenvoudig hotel dan betaal je gemiddeld 15€ (na afdingen!). Ontbijt is niet altijd inbegrepen, en kost dan zo'n 2€ extra.
  2. Logeren bij mensen thuis is ook een heel haalbare optie in Iran. Mensen zijn zeer gastvrij en altijd bereid om (on)aangekondigd bezoek van dienst te zijn. Meestal heeft men enkele opvouwbare matrassen ter beschikking voor de gast(en). Wordt je uitgenodigd om te logeren bij iemand, sla die uitnodiging dan niet af, er zit helemaal niks meer achter dan bijv. in sommige andere landen. Gastvrijheid is een intrinsieke eigenschap van de Iraanse cultuur en je bent pas in Iran geweest als je dit ervaren hebt!
  3. Je kan deze logies bij mensen ook op voorhand plannen. Op www.couchsurfing.com vind je heel wat Iraniërs die een logie aanbieden.
  4. In Iran mag je in elk park je tent opzetten. Bijna elke plaats heeft minstens een park(je) en 9 van de 10 keer zijn er ook toileten en stromend water.

Eten en drinken

Kookbrandstof
  • Benzine is overal verkrijgbaar.
Winkels
  • Als je zelf kookt is het doorgaans geen probleem om je spullen te kopen maar je moet wel naar 4 of 5 winkels voordat je alles bij elkaar hebt. Het is waanzinnig goedkoop. Een goede afwisseling is het maken van je eigen maaltijd bijvoorbeeld in de douche van een hotel. 
  • Iran heeft heel lekker brood, in vele soorten en maten. Je vind het zelfs in de kleine dorpen. Banketbakkers zijn het bezoeken zeker waard.  
Kraampjes op straat
  • Geen informatie 
Restaurants
  • Iran heeft geen gastronomische restaurant-cultuur zoals bij ons. Het menu is dan ook vrij beperkt en omvat meestal een reeks variaties op kebab, uitgebreid met wat eenvoudige gerechten zoals dizi. Slechts in de betere/duurdere restaurants in de grotere steden heb je wat meer keuze, zoals bijv. het zeer lekkere fesenjun. Wil je echt goed eten sla dan nooit een uitnodiging voor een diner bij iemand thuis af.
  • Als je de hoofdroute volgt is eten en drinken geen probleem: er zijn genoeg (weg)restaurantjes te vinden. Elders en waar de afstanden tussen de steden groot zijn, vooral in het oosten, zul je voldoende voorraad bij je moeten hebben.
  • Restaurants en winkels herken je aan de kratten limonade voor de deur.
  • Vegetariërs kunnen het moeilijk hebben, want er wordt veel vlees (kebab) gegeten meestal samen met rijst.
  • In cafetaria’s of sandwichshops kun je allerlei soorten broodjes en gezonde snacks kopen.
  • Behalve geroosterd vlees is al het eten betrouwbaar en vaak erg lekker.
  • In de grote steden zijn pizza’s en hamburgers populair en goed.
  • Mis ook het ontbijt van honing, geklopte room en brood niet.
  • Voor de vleesliefhebbers is 'dizi' een lekker gerecht, kijk uit naar de tinnen bekers.
  • Whisky (2007): "Vergeet niet het iraanse safraan ijs met 'valude' te proberen. Heerlijk." 
  • Als je alles al geprobeerd hebt, waag je dan eindelijk aan "kalepache": geitehoofd en geitepoten doorgekookt in water. Een leuk spelletje om de diverse lichaamsonderdelen in je bord te herkennen.
Drinkbaar water
  • Neem voldoende water mee op de lange trajecten.
  • Leidingwater is op de meeste plaatsen betrouwbaar maar het verdient wel aanbeveling om het even na te vragen. In de grote steden wordt het gechloreerd. Hotels en restaurants hebben vaak apart drinkwater in de keuken.
  • Whisky (2007): "Water is regelmatig te vinden en wordt 'plop-plop' met dieselpompen omhoog gepompt. Het is goed te drinken maar smaakt met name in het noorden naar benzine."
  • Theestalletjes hebben ook gekookt water, het kost niets en is veilig.
  • Als frisdrank wordt Pepsi verkocht. De lokale frisdrank is 'Zam Zam' , de Iraanse variant op cola of Fanta.
Alcohol en aanverwanten
  • Alcoholvrij bier is vrij populair. Bijv. het merk Istak heeft een hele reeks fruitsmaken. De smaak van dit bier heeft overigens niets te maken met de smaak van ons bier.
  • Als je alcohol wil ben je aangewezen op iemand die het voor jou op de zwarte markt kan kopen. Er is in elk geval genoeg van te vinden in Iran.
  • Gezien alcohol verboden is maken sommige mensen thuis zelf wijn van hun druiven. De moeite waard om 'ns te proberen!
Drugs

Drugs zijn alomtegenwoordig in Iran, dankzij buurland Afghanistan en andere actieve smokkelroutes zoals Marivan. Heel wat mensen, tot brave huisvaders toe, zijn verslaafd aan opium, crack, crystal meth en andere drugs. De reden is veelal en paradoxaal een vlucht uit het armoedig bestaan en het gebrek aan ander entertainment. Gelukkig zijn er ook heel wat mensen die zich bewust ver trachten te houden van dit soort levensruïnerende middelen.

Inentingen & gezondheid

Veelvoorkomende ziekten
  • Van maart tot en met november komt malaria voor maar dat is niet te vergelijken met de schaal waarop het in Afrika voorkomt.
  • Bilharzia komt voor in stilstaand tot zwak stromend water.
Verplichte inentingen
  • Inentingen zijn niet verplicht. 
Nuttige inentingen voor fietsers
  • Het wordt aanbevolen maatregelen te nemen tegen DTP, Hepatitus A en buiktyfus.
Nuttige zaken in de reisapotheek
  • Enkele zoals wat nodig is in ieder ander land.
Beschikbaarheid ziekenhuizen / dokters
  • Iran heeft een redelijk goede gezondheidszorg. Inentingen zijn niet verplicht. Het is wel aanbevolen maatregelen te nemen tegen DTP, Hepatitus A, buiktyfus. Van maart tot en met november komt malaria voor. Bilharzia komt voor in stilstaand tot zwak stromend water.
Gevaren (verkeer / natuur)
  • Grotere gevaren zijn mogelijk uitdroging of gebrek aan eten. Zorg dat je daarvan genoeg bij je hebt. De plaatsen liggen in bepaalde delen van het land ver uit elkaar, reken op lange dagafstanden.
  • Motorrijders kunnen ook ronduit gevaarlijk zijn, zeker wanneer er 2 mannen op de motor zitten.
  • Een helm is aan te raden gezien de rijstijl van de gemiddelde Iranier (= rijden en niet kijken).

Informatiebronnen

Reisverslagen

Reisverslagen in de Wereldfietser / Vakantiefietser

Reisverslagen op internet

Landkaarten

  • ITM (1:2.500.000).
  • Pardisan (1:2.500.000).
  • Iran Today (1: 2.200.000). Uitgegeven door Gita Shenasi. Een boekje met naast kaarten een boel gekleurde/eenzijdige informatie over Iran. Waarschijnlijk niet in NL verkrijgbaar, zelfs in Iran was het zoeken. Schaal van de kaarten:. Onduidelijke reli?faanduiding. De grote wegen stonden er allemaal op, afstanden klopten ook. Veel moeilijkheden bij de kleine weggetjes. Bijna alle doorlopende wegen (dus ook de kleine) staan erop, er zijn sowieso vrij weinig wegen.
  • Reise Know How (1:1.500.000). Ongetwijfeld één van de beste kaarten voor fietsers. Niet te verkrijgen in Iran!
  • In de winkel van Gita Shenasi in Teheran kan je gedetailleerde kaarten kopen van de verschillende provincies. Verwacht je echter niet aan Michelin-kwaliteit. De plaatsnamen zijn nagenoeg allemaal in het Farsi en je kan niet altijd uitmaken of een weg verhard is of niet.
  • Laat je niet al te veel adviseren door lokale Iraniërs. Zij hebben moeite om zich in de plaats van een beladen fietser te stellen, dus genoemde rijtijden moet je meestal met een korrel zout nemen. De norm is de auto of motorfiets. Wel kunnen ze je nuttige info verschaffen of een weg al dan niet verhard is. Ook waarschuwt men vaker dan je lief is voor bandieten (vooral in de bergen). Een gewaarschuwd man/vrouw is er twee waard maar schrijver dezes heeft niet het minste gevaar gemerkt, zelfs op afgelegen plaatsen waar hij een vogel voor de kat was.

Reisgidsen

Er zijn slechts een zeer beperkt aantal reisgidsen over Iran op de markt. De meest populaire onder backpackers en fietsers is de Lonely Planet (editie 2008). Schrijver dezes heeft van een kennis van een auteur van de LP vernomen dat het profiel van Iran als reisland om politieke redenen door landen als US en UK bewust zeer laag wordt gehouden. Daarom ook zou de LP dunner zijn dan hij eigenlijk had kunnen zijn voor een land met dergelijke schat aan bezienswaardigheden.

Boeken

  • Div. auteurs (2009) "Te gast in Iran". Uitgeverij: informatie verre reizen. ISBN 9789460160103 Achtergrondinformatie over het land.
  • Frank van Rijn (1998) “Pelgrims en Pepers: Een Reis door Azië.” Uitg. Elmar. Frank van Rijn fietst van Nederland naar Sri Lanka.
  • William Dalrymple (1999) “In de schaduw van Byzantium.” Uitg. Atlas. ISBN 9045002124. Pelgrimstocht door het (vroegere) Byzantijnse rijk, langs de resten van het Christendom in het Midden-Oosten.
  • Nasim Khaksar (1991) “De Kruidenier Van Kharzavil – Verhalen.” Uitg. Van Gennep. “De verhalen van Khaksar weerspiegelen zijn ervaringen in Iran … en zijn belevenissen als vervolgde en vluchteling. Het zijn vaak wrange verhalen, waarin de bitterheid en de pijnlijke humor echter in evenwicht worden gehouden door Khaksars liefdevolle betrokkenheid bij de slachtoffers van onrecht en vervolging. … Maar met evenveel sensitiviteit schrijft hij over 'de anderen': de cipiers in zijn vaderland of de benepen kamerverhuurders waar hij als balling onderdak bij vindt. Deze relativerende distantie maakt zijn verhalen tot meer dan een benauwend getuigenis: het maakt ze tot een bevrijdende literaire daad.”
  • Dervla Murphy (2004) “Full Tilt: Ireland to India with a Bicycle” (New Version). Uitg. John Murray. ISBN 0-7195-6514-6. Een reisverslag van een vrouw alleen op de fiets, begin jaren 60, van Duinkerken naar Delhi via Europa, Iran, Afghanistan, over de Himalaya naar Pakistan en India. Ze begint haar tocht in een koude winter en die verloopt ook verder onder barre omstandigheden maar met eenvoudig materiaal. Heel boeiend en een echte aanrader. Engelstalig.
  • Maria O'Shea (1999) "Culture Shock! Iran" Uitg. Kuperar. ISBN 1-85733-246-6 Inleiding in de culture gewoontes en tradities en sociale omgangsvormen. Met veel nuttig advies over hoe je als buitenlander te gedragen in Iran.
  • Michael Axworth (2008) "Iran, empire of the mind" Uitg. Penguin Books. ISBN 978-0-141-03629-8 Interessant boek over de Iraanse geschiedenis.

Nuttige links

Tips